Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Άμυνας (EDA) προχώρησε σε επίσημη ανακοίνωση συγγνώμης μετά την δημοσίευση έκθεσης που εκπονήθηκε σε συνεργασία με το Κοινό Κέντρο Ερευνών (JRC) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, καθώς αναφερόταν στα κατεχόμενα εδάφη της Κύπρου ως «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου» και αναπαρήγαγε το παράνομο Τουρκολιβυκό μνημόνιο για τις ΑΟΖ.
Η εν λόγω έκθεση, που δημοσιεύθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2025, αφορούσε την προστασία κρίσιμων ενεργειακών υποδομών στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά περιείχε σοβαρές ανακρίβειες που, σύμφωνα με κριτικούς, υπονομεύουν το Διεθνές Δίκαιο και τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Το ζήτημα έφερε στο προσκήνιο ο Γιάννης Μανιάτης, Αντιπρόεδρος της Ομάδας Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωκοινοβούλιο και επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΠΑΣΟΚ. Ο Μανιάτης κατέθεσε κατεπείγουσα ερώτηση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Ύπατη Εκπρόσωπο για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Άμυνας, Κάγια Κάλας, ζητώντας εξηγήσεις για την δημοσίευση της έκθεσης και άμεση διόρθωση. Ο ίδιος υπογράμμισε ότι η έκθεση παραβιάζει ευθέως τα κυριαρχικά δικαιώματα Ελλάδας και Κύπρου και παρουσιάζει αναγνωρισμένο ψευδοκράτος χωρίς οποιαδήποτε νομική βάση.
Συγκεκριμένα, στη σελίδα 121 της έκθεσης αναφέρεται ότι «Καθώς η Άγκυρα δεν έχει υπογράψει και επικυρώσει τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) και ισχυρίζεται ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν έχει την κυριαρχία για εξερεύνηση και εκμετάλλευση υπεράκτιων πόρων ελλείψει συμφωνίας με την οντότητα της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου…», χωρίς εισαγωγικά ή διευκρινήσεις, δίνεται η ψευδής εντύπωση ότι το κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου είναι διεθνώς αναγνωρισμένο.
Ο EDA χαρακτήρισε «απαράδεκτες» τις αναφορές και απέσυρε αμέσως την έκθεση από τον ιστότοπό του, διαβεβαιώνοντας ότι οι λανθασμένες πληροφορίες δεν αντανακλούν τη θέση του Οργανισμού και επιβεβαιώνοντας τη δέσμευσή του στο Διεθνές Δίκαιο και την εδαφική ακεραιότητα όλων των κρατών-μελών της ΕΕ.
Το περιστατικό εγείρει ερωτήματα για τους μηχανισμούς ελέγχου των ευρωπαϊκών ερευνητικών και αμυντικών θεσμών, καθώς τόσο το JRC όσο και ο EDA διαθέτουν διαδικασίες εποπτείας, αλλά δεν απέτρεψαν τη δημοσίευση ανακριβών γεωπολιτικών δεδομένων. Οι ελληνικές και κυπριακές αρχές χαιρέτισαν την άμεση αντίδραση του EDA, αλλά ζητούν ενισχυμένα μέτρα για να αποφευχθούν παρόμοια περιστατικά στο μέλλον.
Η υπόθεση υπογραμμίζει την ευαισθησία της Ανατολικής Μεσογείου, όπου η εξερεύνηση φυσικών πόρων, τα θαλάσσια σύνορα και η περιφερειακή ασφάλεια αποτελούν στρατηγικά ζητήματα. Τα λάθη σε επίσημες εκθέσεις μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές διπλωματικές συνέπειες και τονίζουν την ανάγκη ακρίβειας και σεβασμού στο Διεθνές Δίκαιο από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.
