Η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με αυξανόμενη διπλωματική πίεση από συμμάχους του ΝΑΤΟ, καθώς εντείνονται οι προσπάθειες για περαιτέρω ενίσχυση της Ουκρανίας.
Στο επίκεντρο βρίσκεται η πρόταση για μεταβίβαση ελληνικών μαχητικών Mirage 2000-5, μια προοπτική που η Αθήνα απορρίπτει κατηγορηματικά, επικαλούμενη λόγους εθνικής ασφάλειας και γεωπολιτικής ισορροπίας.
Συμμαχικές πιέσεις και ελληνικές ανησυχίες
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Γαλλία και κράτη της Ανατολικής Πτέρυγας του ΝΑΤΟ, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, έχουν απευθύνει επίσημο αίτημα προς την ελληνική κυβέρνηση για εξέταση της μεταβίβασης ορισμένων από τα 24 Mirage 2000-5 που διαθέτει η Πολεμική Αεροπορία. Το αίτημα εντάσσεται στο πλαίσιο μιας ευρύτερης στρατηγικής «δίκαιης κατανομής» του βάρους της στρατιωτικής υποστήριξης προς το Κίεβο μεταξύ των συμμάχων.
Η Αθήνα, ωστόσο, εκτιμά ότι η παραχώρηση υπερσύγχρονων μαχητικών σε μια ενεργή εμπόλεμη ζώνη με ρωσικές δυνάμεις θα μπορούσε να προκαλέσει ανεπιθύμητες γεωπολιτικές παρενέργειες και να επιβαρύνει τις ήδη ευαίσθητες ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το παρασκήνιο των διαπραγματεύσεων
Όπως αναφέρει η «Καθημερινή», η όποια μεταπώληση θα πραγματοποιούνταν μέσω των μεγάλων δυνάμεων του ΝΑΤΟ – κυρίως ΗΠΑ, Γαλλίας και Γερμανίας – με την Τσεχία να λειτουργεί ως ενδιάμεσος κόμβος. Ενδιαφέρον έχει εκφράσει και η Εσθονία, η οποία αν και μικρή σε μέγεθος, έχει επιδείξει σταθερή αλληλεγγύη προς το Κίεβο.
Η ελληνική κυβέρνηση, παρά το γεγονός ότι εξετάζει την ενίσχυση του στόλου της με επιπλέον 6 έως 12 Rafale, θεωρεί ότι τα Mirage 2000-5 αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της επιχειρησιακής της ικανότητας και δεν μπορεί να τα στερηθεί χωρίς επαρκή αντιστάθμιση. Προηγούμενες διαπραγματεύσεις με την Ινδία και άλλες χώρες της Νότιας Ασίας δεν απέδωσαν, ενώ και τα βαλκανικά κράτη δεν επέδειξαν ενδιαφέρον.
Επιλεκτική συνδρομή στην Ουκρανία
Η Ελλάδα παραμένει αμετακίνητη στη θέση της να μη στείλει προηγμένα οπλικά συστήματα στην Ουκρανία, επιλέγοντας αντ’ αυτού την αποστολή παλαιότερου υλικού. Ενδεικτικά, έχει συμφωνήσει να διαθέσει 60 αυτοκινούμενα οβιδοβόλα Μ-110 (203 χιλ.) που θα μεταβιβαστούν μέσω Τσεχίας, λαμβάνοντας ως αντάλλαγμα νέα πυρομαχικά 155 χιλιοστών με βεληνεκές 40 χλμ. και ανταλλακτικά για οχήματα ανατολικής προέλευσης.
Οι ΗΠΑ πιέζουν για αγορές και η Ευρώπη για «ενσωμάτωση» της Τουρκίας
Στο μεταξύ, η Ουάσιγκτον προωθεί μέσω της πρωτοβουλίας PURL την αγορά αμερικανικών οπλικών συστημάτων από ευρωπαϊκούς εταίρους – μια πρόταση που αντιμετωπίζεται με επιφυλάξεις από την Αθήνα. Παράλληλα, στις Βρυξέλλες συνεχίζεται η συζήτηση για τη συγκρότηση κοινής ευρωπαϊκής άμυνας, με το ΝΑΤΟ να ενθαρρύνει την εμπλοκή της Τουρκίας μέσω της συμμετοχής της στα δάνεια του προγράμματος SAFE.
Η Ελλάδα έχει απορρίψει κατηγορηματικά το ενδεχόμενο, με τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να επαναλαμβάνει ότι «καμία συναίνεση δεν μπορεί να υπάρξει όσο η Τουρκία διατηρεί απειλές κατά της ελληνικής κυριαρχίας».
Η στάση αυτή αποτυπώνει την πρόθεση της Αθήνας να ισορροπήσει ανάμεσα στις συμμαχικές της υποχρεώσεις και στις εθνικές της προτεραιότητες, διαφυλάσσοντας παράλληλα την ανεξαρτησία των αποφάσεών της απέναντι στις γεωπολιτικές πιέσεις της εποχής.
