Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 81 ετών ο Διονύσης Σαββόπουλος, ο «Νιόνιος» του ελληνικού τραγουδιού, ο άνθρωπος που με τη μουσική, το λόγο και την παρουσία του καθόρισε όσο λίγοι τη σύγχρονη ελληνική ταυτότητα.
Ο κορυφαίος δημιουργός πέθανε την Τρίτη, 21 Οκτωβρίου, από ανακοπή καρδιάς. Στην πρόσφατη αυτοβιογραφία του «Γιατί τα χρόνια τρέχουν χύμα», είχε αποκαλύψει ότι πάλεψε με τον καρκίνο και είχε υποβληθεί σε αφαίρεση του μισού πνεύμονα.
Γεννημένος στη Θεσσαλονίκη στις 2 Δεκεμβρίου 1944, μεγάλωσε σε μια εποχή γεμάτη αντιθέσεις και μεταπολεμικές ανησυχίες. Μετακομίζοντας στην Αθήνα στα νεανικά του χρόνια, ξεκίνησε μια πορεία που έμελλε να αλλάξει για πάντα το ελληνικό τραγούδι.
Με το «Φορτηγό» (1966), αποκάλυψε έναν καλλιτέχνη που δεν έμοιαζε με κανέναν άλλον. Μίλησε για τη νεότητα, την ξενιτιά, την αγωνία και την ελπίδα με τρόπο απλό και ειλικρινή. Δύο χρόνια αργότερα, με το «Περιβόλι του Τρελού», έγινε η φωνή μιας γενιάς που αναζητούσε τον εαυτό της μέσα σε μια χώρα που άλλαζε.
Τη δεκαετία του ’70, με το «Βρώμικο Ψωμί» και τον «Μπάλλο», πέρασε από τον λυρισμό στη βαθιά πολιτική παρατήρηση. Τα τραγούδια του έγιναν συνώνυμα της αντίστασης αλλά και του στοχασμού. Η μουσική του ήταν μαρτυρία, σχόλιο και πολιτική στάση.
Με έργα όπως το «Αμνηστία ’64» και ο «Πολιτευτής», ο Σαββόπουλος καυτηρίασε τη δημαγωγία και τα μικροπολιτικά παιχνίδια με αιχμηρότητα και χιούμορ.
Στη δεκαετία του ’80, με το «Τραπεζάκια Έξω», έφερε το αστικό τραγούδι πιο κοντά στο λαϊκό αίσθημα, συνδυάζοντας παραδοσιακούς ήχους με ροκ επιρροές. Παράλληλα, συνεργάστηκε με μεγάλους δημιουργούς και παρέμεινε πάντα πιστός στην προσωπική του καλλιτεχνική πορεία.
Στην αυτοβιογραφία του σημείωσε:
«Αυτό που λέμε “Σαββόπουλος” δεν υπάρχει. Είναι ένας ρόλος που τον έπλασα σιγά-σιγά με τα χρόνια. Εγώ είμαι εγώ. Μα πολλές φορές χώνομαι μέσα σ’ εκείνον τον άλλο. Δικός μου είναι. Χωρίς εμένα θα ήταν αέρας κοπανιστός».
Η κληρονομιά του είναι τεράστια. Από το «Περιβόλι του Τρελού» ως τα «Τραπεζάκια Έξω», τα τραγούδια του συνόδευσαν γενιές, από τις πλατείες και τα αμφιθέατρα μέχρι τις πιο ιδιωτικές στιγμές των ανθρώπων.
Ο Διονύσης Σαββόπουλος δεν υπήρξε μόνο τραγουδοποιός· υπήρξε φιλόσοφος, παρατηρητής, στοχαστής της ελληνικής ψυχής. Και αν κάποτε ειπώθηκε ότι «η Ελλάδα τραγουδήθηκε καλύτερα από κάποιον», αυτός ήταν εκείνος — γιατί την τραγούδησε με αγάπη, ειρωνεία και τρυφερότητα.
