Σε μια απόφαση-ορόσημο, ελληνικό δικαστήριο επιδίκασε για πρώτη φορά χρηματική αποζημίωση σε πολίτη που υπέστη σοβαρή παρενέργεια μετά τον εμβολιασμό του με το εμβόλιο της AstraZeneca κατά της COVID-19. Ελληνικό δικαστήριο επιδικάζει αποζημίωση για παρενέργεια του εμβολίου της AstraZeneca. Η απόφαση αυτή θεωρείται σημαντική νομική εξέλιξη και ενδέχεται να επηρεάσει παρόμοιες υποθέσεις στο μέλλον.
Τη Δευτέρα 28 Απριλίου, το Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών διέταξε το Ελληνικό Δημόσιο να καταβάλει αποζημίωση ύψους 50.000 ευρώ σε 40χρονο πολίτη, ο οποίος παρουσίασε θρόμβωση μετά τη χορήγηση του εμβολίου της AstraZeneca, στο πλαίσιο του υποχρεωτικού εμβολιαστικού προγράμματος κατά της πανδημίας.
Η αγωγή κατατέθηκε στις 22 Ιουλίου 2022, με τον προσφεύγοντα να υποστηρίζει ότι υπέστη σοβαρή βλάβη της υγείας του λόγω του εμβολίου, ενώ το κράτος απέτυχε να διασφαλίσει επαρκώς την ασφάλεια των εμβολίων που χορηγήθηκαν στο πλαίσιο δημόσιων πολιτικών υγείας. Η απόφαση εκδόθηκε στις 17 Απριλίου 2025.
Σύμφωνα με την απόφαση, το δικαστήριο αναγνώρισε την ύπαρξη αιτιώδους συνάφειας μεταξύ του εμβολίου και της εμφάνισης της θρόμβωσης. Επιπλέον, έκρινε ότι η βλάβη που υπέστη ο ενάγων υπερβαίνει τα εύλογα όρια κινδύνου που μπορεί το κράτος να απαιτεί από τους πολίτες για το συλλογικό όφελος της κοινωνίας. Στο σκεπτικό γίνεται επίκληση του άρθρου 25, παρ. 4 του Συντάγματος, που αναφέρεται στην αρχή της κοινωνικής αλληλεγγύης και την προστασία των ατομικών δικαιωμάτων στο πλαίσιο δημόσιων υγειονομικών μέτρων.
«Η πρόκληση σοβαρών παρενεργειών από ένα εμβόλιο –ιδίως ένα που αναπτύχθηκε και διανεμήθηκε εν μέσω μιας πρωτοφανούς παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης– συνιστά ιδιαίτερη και σημαντική ζημία», αναφέρεται στην απόφαση. «Μια τέτοια ζημία υπερβαίνει το ανεκτό όριο που μπορεί να απαιτήσει το κράτος από τους πολίτες για χάρη του γενικού συμφέροντος.»
Νομικοί κύκλοι εκτιμούν ότι η απόφαση αυτή ενδέχεται να αποτελέσει δεδικασμένο για ανάλογες υποθέσεις στην Ελλάδα, ακολουθώντας το παράδειγμα άλλων ευρωπαϊκών χωρών, όπου τα δικαστήρια έχουν ήδη αρχίσει να αναγνωρίζουν αξιώσεις αποζημίωσης λόγω σπάνιων παρενεργειών των εμβολίων.
Η απόφαση δεν αμφισβητεί τη συνολική ασφάλεια και αποτελεσματικότητα των εμβολίων κατά της COVID-19, αλλά αναδεικνύει τις νομικές ευθύνες του κράτους σε περιπτώσεις όπου η υγεία του πολίτη έχει πληγεί σοβαρά.