Η ομοσπονδιακή αντιπολίτευση της Αυστραλίας ζητά την άμεση διερεύνηση ενός έργου ανανεώσιμης ενέργειας ύψους 2,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων, το οποίο ανέθεσε σημαντικό μέρος της υλοποίησής του σε εταιρείες που ανήκουν και ελέγχονται από την κινεζική κυβέρνηση. Η κίνηση αυτή έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις για πιθανούς κινδύνους εθνικής ασφάλειας και έλλειψη διαφάνειας στη διαδικασία επιλογής του έργου.
Το έργο της Genaspi Energy έχει χαρακτηριστεί εθνικής προτεραιότητας από την αυστραλιανή κυβέρνηση και εντάχθηκε στο Capacity Investment Scheme (CIS), το βασικό πρόγραμμα της κυβέρνησης του Εργατικού Κόμματος για την προώθηση καθαρής ενέργειας. Το CIS παρέχει μακροχρόνια χρηματοδότηση και διασφάλιση κόστους λειτουργίας για έως και 15 χρόνια, χρησιμοποιώντας κεφάλαια των φορολογούμενων πολιτών. Πρόκειται για την πρώτη ανάπτυξη «Net Zero» της Genaspi, η οποία δραστηριοποιείται από ένα μικρό γραφείο στο Ultimo του Σίδνεϊ, χωρίς εμφανή σήμανση και φαινομενικά περιορισμένης λειτουργικότητας.
Πρόσφατες αποκαλύψεις δείχνουν ότι η Genaspi έχει υπογράψει τουλάχιστον τρεις συμφωνίες με κινεζικές εταιρείες, μεταξύ των οποίων η China Energy Engineering Corporation και η CEEC Energy Storage Technology, προκειμένου να αναπτύξει το BESS και το ηλιακό πάρκο Bundey 1.700 εκταρίων στη Νότια Αυστραλία. Οι συμφωνίες αφορούν κυρίως την τεχνική υποστήριξη, την προμήθεια εξοπλισμού και την παροχή αρχικών υπηρεσιών κατασκευής, ενώ η Genaspi διατηρεί τον πλήρη έλεγχο της ανάπτυξης, της κατασκευής και της λειτουργίας του έργου.
Ο ιδιοκτήτης της Genaspi, Cornelius Strydom, δήλωσε ότι η συνεργασία με τις κινεζικές εταιρείες δεν συνιστά παραβίαση του νόμου. «Όλες οι διαδικασίες ανάπτυξης και λειτουργίας θα παραμείνουν υπό τον έλεγχο αυστραλιακών εταιρειών», ανέφερε, προσθέτοντας ότι οι κινεζικές εταιρείες παρέχουν μόνο τεχνική και προμηθευτική υποστήριξη, χωρίς άμεση διαχείριση. Ο ίδιος τόνισε ότι η προτεραιότητα παραμένει η χρήση αυστραλιακών προμηθευτών όπου είναι δυνατόν.
Ωστόσο, ειδικοί εθνικής ασφάλειας εκφράζουν ανησυχίες για κινδύνους κατασκοπείας, σαμποτάζ και ξένης επιρροής, δεδομένης της στρατηγικής σημασίας του ενεργειακού δικτύου της χώρας. Ο Peter Jennings, διευθυντής της Strategic Analysis Australia, προειδοποίησε ότι η Κίνα προσπαθεί να αποκτήσει μονοπωλιακές θέσεις στον τομέα της ανανεώσιμης ενέργειας, ελέγχοντας την προμήθεια ηλιακών πάνελ, μπαταριών και υποδομών δικτύου.
Η αντιπολίτευση, μέσω του αναπληρωτή υπουργού Ενέργειας Dan Tehan, ζητά άμεση Γερουσιαστική έρευνα για τη διασφάλιση διαφάνειας στη διαδικασία ένταξης του έργου στο CIS. Ομοίως, ο βουλευτής Tom Venning, του νομού της Νότιας Αυστραλίας όπου υλοποιείται το έργο, τόνισε ότι «οποιαδήποτε επένδυση στην περιοχή πρέπει να είναι διαφανής και να μην θίγει την εθνική ασφάλεια».
Το περιστατικό εγείρει ευρύτερα ερωτήματα για την εξάρτηση της Αυστραλίας από κινεζική τεχνολογία στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ειδικά τη στιγμή που η χώρα επιδιώκει ταχεία μετάβαση σε καθαρή ενέργεια και επίτευξη των στόχων Net Zero. Η κυβέρνηση πάντως δήλωσε ότι η ανάθεση έργων σε ξένες εταιρείες για υποστηρικτικές εργασίες δεν παραβιάζει τους κανόνες ξένων επενδύσεων, αφήνοντας τους ειδικούς να ζητούν αυστηρότερη εποπτεία.
