Ο βετεράνος δημοσιογράφος και διευθυντής της Καθημερινής Αλέξης Παπαχελάς επέκρινε τους χειρισμούς της κυβέρνησης Μητσοτάκη στην εξωτερική πολιτική, δηλώνοντας ότι η Η εκτός πραγματικότητας κυβέρνηση της Ελλάδας έπαιξε και έχασε στην Ουκρανία «έπαιξε και έχασε στην Ουκρανία». Κατά τη διάρκεια πρόσφατης εκπομπής στην Prime Time του Skai.gr, ο κ. Παπαχελάς προειδοποίησε ότι οι Έλληνες πολιτικοί αγνοούν για άλλη μια φορά την ιστορία – ένα λάθος που θα μπορούσε να γυρίσει πίσω και να τους στοιχειώσει.
Ο ίδιος μίλησε για τον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ, Ν. Τραμπ, και τις συνεχείς απειλές και εκβιασμούς από την Τουρκία, τονίζοντας πως η Ελλάδα άνοιξε όλα τα χαρτιά της στηρίζοντας την Ουκρανία, αλλά δεν κέρδισε ούτε τις αναμενόμενες εγγυήσεις ασφαλείας όσον αφορά το Αιγαίο ούτε τα οπλικά συστήματα που ζητούσε από τις ΗΠΑ. Σύμφωνα με τον κ. Παπαχελά, αυτό ισοδυναμεί με παραδοχή ότι η Ελλάδα δεν έλαβε τίποτα ως αντάλλαγμα για την απερίφραστη στήριξή της στην κυβέρνηση του Τ. Μπάιντεν -ένα αποτέλεσμα που θεωρεί εξωφρενικό.
Το 2021, η Ελλάδα υπέγραψε αμυντική συμφωνία με τις ΗΠΑ, παρέχοντας στις αμερικανικές δυνάμεις πρόσβαση σε βάσεις στην Αλεξανδρούπολη, το Στεφανοβίκειο και αλλού. Ωστόσο, δεν εξασφαλίστηκαν εγγυήσεις για το ελληνικό αρχιπέλαγος του Αιγαίου και τα νησιά, όπου η Τουρκία συνεχίζει να απειλεί με αιφνίδιες εισβολές. Η αποτυχία αυτή έχει πλήξει βαθιά τα ελληνικά συμφέροντα, δεδομένου ότι οι ΗΠΑ δεν εγγυώνται την ασφάλεια της ελληνικής επικράτειας.
Η Ελλάδα είχε επίσης ζητήσει τη μεταφορά τεσσάρων αντιτορπιλικών κλάσης Arleigh Burke εξοπλισμένων με το σύστημα Aegis -σκάφη που οι ΗΠΑ αναμενόταν να παροπλίσουν- αλλά ουσιαστικά απορρίφθηκε. Μια τέτοια απόκτηση θα μπορούσε να μεταμορφώσει τη ναυτική ισχύ της Ελλάδας στο Αιγαίο, να αντιμετωπίσει τις νεο-οθωμανικές φιλοδοξίες της Τουρκίας και να αποτελέσει τρομερή απειλή για βασικές τουρκικές υποδομές, συμπεριλαμβανομένων στόχων στη Σμύρνη και κατά μήκος του Βοσπόρου.
Η μονόπλευρη υποστήριξη της Αθήνας προς την Ουκρανία, με την αποστολή όπλων, πυρομαχικών και άλλης βοήθειας, οδήγησε τη Μόσχα να χαρακτηρίσει την Ελλάδα εχθρικό κράτος, ακόμη και όταν η Τουρκία διατηρούσε μια στρατηγική εξισορρόπηση και με τις δύο υπερδυνάμεις. Εάν ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ Ν. Τραμπ καταφέρει να επιτύχει ειρήνη στην Ουκρανία, ο Παπαχελάς προειδοποιεί ότι οι σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ μπορεί να εξομαλυνθούν, αφήνοντας την Ελλάδα απομονωμένη και με κατεστραμμένους δεσμούς με τη δεύτερη ισχυρότερη στρατιωτική δύναμη του κόσμου.
Η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια να αγνοήσει τη σημασία της Ρωσίας, ανεξάρτητα από τις διαφορετικές συμμαχίες ασφαλείας της, ειδικά από τη στιγμή που η Μόσχα ασκεί επιρροή από τη Μαύρη Θάλασσα μέχρι την Ανατολική Μεσόγειο και μέχρι τη Βόρεια Αφρική (Λιβύη). Ο Παπαχελάς κάνει έναν παραλληλισμό με την ατυχή εκστρατεία του αείμνηστου Ελευθέριου Βενιζέλου το 1919 στην Ουκρανία, η οποία επέτρεψε στους κομμουνιστές της Μόσχας να ενισχύσουν τον Κεμάλ με όπλα και κεφάλαια, συμβάλλοντας τελικά στην κατάρρευση του ελληνικού μετώπου στη Μικρά Ασία.
Οι Έλληνες πολιτικοί, υποστηρίζει, πρέπει να λάβουν υπόψη τους τα διδάγματα του παρελθόντος και να αποφύγουν την επανάληψη τέτοιων λαθών. Ο κ. Παπαχελάς σημειώνει επίσης ότι ο πρόεδρος Ν. Τραμπ θα θέσει φυσικά σε προτεραιότητα τα συμφέροντα της Αμερικής -την αντιμετώπιση του τεράστιου χρέους των 36 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, τα μεταναστευτικά ζητήματα και την εσωτερική ασφάλεια- ενώ παράλληλα θα στηρίξει κάθε εγχείρημα που ωφελεί οικονομικά τις ΗΠΑ.
Σε αυτό το μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό τοπίο, η Ελλάδα πρέπει να προσαρμοστεί με μια ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική, αντί να βασίζεται σε συμμαχίες που δεν αποφέρουν απτά οφέλη. Η κριτική του Παπαχελά υπογραμμίζει τις συχνές ανατροπές της πολιτικής της κυβέρνησης Μητσοτάκη και αναδεικνύει μια ευρύτερη αποτυχία στη χάραξη συνεκτικών, στοχευμένων στρατηγικών -ιδιαίτερα σε ζητήματα τόσο κρίσιμα όσο η εθνική άμυνα και η περιφερειακή σταθερότητα.
