Η φιλοδοξία της τουρκικής κυβέρνησης να κατακτήσει τα ελληνικά νησιά στο Αιγαίο, είτε με στρατιωτικά μέσα είτε με δημογραφική μετατόπιση, παραμένει ένα ανησυχητικό ζήτημα. Τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης ισχυρίζονται επίμονα ότι “152 ελληνικά νησιά και βραχονησίδες στο Αιγαίο ανήκουν στην Τουρκία”, ισχυρισμός που καταρρίπτεται από ιστορικά και νομικά στοιχεία που αποδεικνύουν την κυριότητα της Ελλάδας, ιδίως μέσω συνθηκών όπως η Συνθήκη της Λωζάνης του 1924, οι τουρκοϊταλικές συμφωνίες του 1932 και η Συνθήκη των Παρισίων του 1947.
Αυτή η νοοτροπία κατάκτησης έχει τις ρίζες της στην ισλαμική έννοια του τζιχάντ, που θεωρείται ως κοινοτική υποχρέωση στην υπηρεσία του Ισλάμ. Οι Οθωμανοί Τούρκοι χρησιμοποίησαν ιστορικά αυτή την ιδεολογία για να επεκτείνουν την αυτοκρατορία τους σε όλη την Ασία, την Ευρώπη και την Αφρική για πάνω από έξι αιώνες. Σύμφωνα με αυτή την ιδεολογία, η μουσουλμανική στρατιωτική επέκταση εκλαμβάνεται ως πράξη της εύνοιας του Αλλάχ, που παραχωρεί τα κατακτημένα εδάφη στους μουσουλμάνους κατακτητές.
Η στάση της τουρκικής κυβέρνησης σχετικά με τη γενοκτονία χαρακτηρίζεται από άρνηση και έπαρση. Αρχικά αρνούμενοι τον ρόλο των προγόνων τους στις γενοκτονικές πράξεις, αργότερα τις δικαιολογούν ως αυτοάμυνα, φτάνοντας μάλιστα στο σημείο να δηλώσουν ότι “το άξιζαν (οι χριστιανοί)” και υποδηλώνοντας την ετοιμότητα να επαναλάβουν τέτοιες θηριωδίες αν κριθεί απαραίτητο.
Η έγκριση από την κυβέρνηση των ΗΠΑ της πώλησης 40 νέων μαχητικών αεροσκαφών F-16 αξίας 23 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην Τουρκία, παρά την απειλητική της στάση απέναντι στην Ελλάδα, την Κύπρο και την Αρμενία, είναι ανησυχητική. Η επιθετική πολιτική της Τουρκίας είναι εμφανής στην υποστήριξή της στις εδαφικές διεκδικήσεις του Αζερμπαϊτζάν έναντι της Αρμενίας και στη συνεχιζόμενη κατοχή του 36% της Κυπριακής Δημοκρατίας από το 1974. Η ρητορική του Ερντογάν για την Ιερουσαλήμ ως “τουρκική πόλη” και η σταθερή υποστήριξη της Χαμάς, μιας τρομοκρατικής ομάδας που στοχεύει το Ισραήλ, περιπλέκει περαιτέρω τις εξωτερικές της σχέσεις.
Στις 28 Φεβρουαρίου, αναλυτές στο φιλοκυβερνητικό τηλεοπτικό κανάλι της Τουρκίας AHaber συζήτησαν για το πώς η τουρκική πολεμική αεροπορία θα μπορούσε να πλήξει ελληνικά νησιά στο Αιγαίο Πέλαγος. Ο Mesut Hakkı Caşın, σύμβουλος του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μίλησε για τις δυνατότητες του τουρκικού μαχητικού αεροσκάφους Kaan και του UAV Bayraktar Akıncı, προτείνοντας την ταχεία κατάληψη ελληνικών νησιών σε περίπτωση που ξεσπάσει πόλεμος.
Ένας άλλος αναλυτής υπαινίχθηκε τον στρατηγικό στόχο της Τουρκίας για δημογραφική αλλαγή στα νησιά, οραματιζόμενος ένα μέλλον όπου αυτά θα γίνουν πλειοψηφικά τουρκικά χωρίς απροκάλυπτη στρατιωτική δράση. Ωστόσο, ένας άλλος αναλυτής διαφώνησε, επικαλούμενος την ιστορική αντίσταση σε τέτοιες προσπάθειες εκτουρκισμού ακόμη και κατά τη διάρκεια της οθωμανικής κυριαρχίας.
Οι απειλές για στρατιωτική δράση εναντίον της Ελλάδας δεν είναι καινούργιες, καθώς η Τουρκία έχει επανειλημμένα σηματοδοτήσει την πρόθεσή της να εισβάλει και να προσαρτήσει τα ελληνικά νησιά στο Αιγαίο. Ο επίσημος λογαριασμός του κυβερνώντος κόμματος AKP στο Twitter ανάρτησε μάλιστα ένα βίντεο στο οποίο διεκδικεί ελληνικά νησιά και την περιοχή της Δυτικής Θράκης της Ελλάδας ως τουρκικό έδαφος.
Τα κίνητρα της Τουρκίας για την προσάρτηση ελληνικών εδαφών είναι πολύπλευρα. Πρώτον, ευθυγραμμίζεται με την ιδεολογία του νεοοθωμανισμού, επιδιώκοντας να αποκαταστήσει την παλιά δόξα της αυτοκρατορίας. Δεύτερον, η άρνηση των γενοκτονικών πράξεων του παρελθόντος κατά των χριστιανών καλλιεργεί μια κουλτούρα ατιμωρησίας, επιτρέποντας παρόμοιες ενέργειες στο παρόν.
Η νοοτροπία της κατάκτησης, βαθιά ριζωμένη στις ισλαμικές διδασκαλίες, ήταν εμφανής στην πτώση της Κωνσταντινούπολης το 1453. Οι ισλαμιστές δικαιολόγησαν την κατάκτηση με προφητικά χαντίθ, ισχυριζόμενοι τη θεϊκή έγκριση για την κατάληψη της πόλης. Στα επακόλουθα σημειώθηκαν εκτεταμένες φρικαλεότητες κατά των χριστιανών, όπως βιασμοί και λεηλασίες.
Η μετατροπή του καθεδρικού ναού της Αγίας Σοφίας σε τζαμί, στη συνέχεια σε μουσείο και ξανά σε τζαμί το 2020 αντανακλά την έλλειψη σεβασμού της τουρκικής κυβέρνησης προς τη θρησκευτική ποικιλομορφία, ιδιαίτερα προς τον χριστιανισμό. Η άρνηση της γενοκτονίας των Χριστιανών το 1913-23 στην Οθωμανική Τουρκία τροφοδοτεί περαιτέρω τις επιθετικές πολιτικές της Τουρκίας.
Τα εμπρηστικά σχόλια του Ερντογάν για την εκδίωξη των “εχθρών” από τα τουρκικά εδάφη, με αναφορά στη σφαγή του 1922 στη Σμύρνη, αναδεικνύουν την εξύμνηση των θηριωδιών του παρελθόντος από την κυβέρνηση. Ο άλλοτε ακμάζων ελληνικός πληθυσμός της πόλης αποδεκατίστηκε, με τους επιζώντες να καταφεύγουν στη γειτονική Ελλάδα.
Η άρνηση της γενοκτονίας στην Τουρκία είναι βαθιά ριζωμένη στον κοινωνικό ιστό της, διαπερνώντας τα σχολεία, τα μέσα ενημέρωσης, τον ακαδημαϊκό χώρο και την πολιτική. Η δημόσια αναγνώριση της γενοκτονίας μπορεί να οδηγήσει σε νομικές επιπτώσεις, αναδεικνύοντας την άρνηση της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει τη σκοτεινή ιστορία της.
Η εξωτερική πολιτική της ισλαμιστικής κυβέρνησης της Τουρκίας διαμορφώνεται από την άρνηση της γενοκτονίας και την ιδεολογία της βίαιης κατάκτησης, οδηγώντας σε αστάθεια στην περιοχή. Παρά ταύτα, η κυβέρνηση των ΗΠΑ ενέκρινε την πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία, κλείνοντας τα μάτια στην επιθετική συμπεριφορά της προς τις γειτονικές χώρες.
Το Αζερμπαϊτζάν, με την υποστήριξη της Τουρκίας, συνεχίζει να προβάλλει εδαφικές διεκδικήσεις έναντι της Αρμενίας, χαρακτηρίζοντας ψευδώς ολόκληρη τη χώρα ως “Δυτικό Αζερμπαϊτζάν”. Η Τουρκία αρνείται επίσης την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας, κατέχοντας ένα σημαντικό τμήμα της από το 1974. Οι ισχυρισμοί του Ερντογάν σχετικά με την Ιερουσαλήμ και η υποστήριξη της Χαμάς περιπλέκουν περαιτέρω τις εξωτερικές σχέσεις της Τουρκίας.
Συμπερασματικά, οι επιθετικές πολιτικές της Τουρκίας, που έχουν τις ρίζες τους στην ιδεολογία της κατάκτησης και την άρνηση των θηριωδιών του παρελθόντος, αποτελούν απειλή για την περιφερειακή σταθερότητα. Η απόφαση της αμερικανικής κυβέρνησης να προμηθεύσει στρατιωτικό εξοπλισμό στην Τουρκία παρά τις ανησυχίες αυτές εγείρει ερωτήματα σχετικά με τη δέσμευσή της για την τήρηση των διεθνών κανόνων. Καθώς η Τουρκία συνεχίζει να απειλεί τους γείτονές της και να αρνείται ιστορικές αλήθειες, η ανάγκη για διεθνή έλεγχο και λογοδοσία γίνεται ολοένα και πιο εμφανής.
Ο Uzay Bulut, Τούρκος δημοσιογράφος, είναι διακεκριμένος ανώτερος συνεργάτης του Ινστιτούτου Gatestone.
