Για δεκαεπτά συνεχόμενα χρόνια, οι συντηρητικές γειτονιές του Φατίχ και του Εγιούπ της Κωνσταντινούπολης βάφονταν, σε κάθε εκλογική αναμέτρηση, με το κίτρινο χρώμα του ισλαμικού κυβερνώντος κόμματος AKP. Την περασμένη Κυριακή, ωστόσο, το επαναλαμβανόμενο μοτίβο έσπασε.
Οι ευσεβείς μουσουλμάνοι της Κωνσταντινούπολης –μία από τις ισχυρότερες εκλογικές βάσεις του Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν– στράφηκαν μακριά από την υποψηφιότητα του Μπιναλί Γιλντιρίμ, προτιμώντας τελικά τον υποψήφιο του κοσμικού Ρεπουμπλικανικού Kόμματος, Εκρέμ Ιμάμογλου. Η λεπτομέρεια αυτή είναι ίσως σημαντικότερη από τη διαφορά των 800.000 ψήφων και των 8 ποσοστιαίων μονάδων που κατέγραψε ο νέος δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης στις εκλογές της 23ης Ιουνίου.
Και αυτό γιατί υποδεικνύει πως ο Ιμάμογλου και η ρητορική του θα μπορούσαν δυνητικά να προσελκύσουν συντηρητικούς ψηφοφόρους από την καρδιά της Ανατολίας και κατ’ επέκταση να απειλήσουν για πρώτη φορά την απόλυτη κυριαρχία του Ερντογάν στην Τουρκία.
Ο εκλογικός θρίαμβος του Ιμάμογλου κατάφερε να δώσει τρομερή ώθηση στην πολιτική του πορεία, εκτοξεύοντάς τον στο επίκεντρο της τουρκικής πολιτικής σκηνής. Ωστόσο, μέχρι πρότινος ο 49χρονος πολιτικός ήταν σχετικά αφανής. Γεννημένος το 1970 στην παράκτια πόλη της Τραπεζούντας στη βορειοανατολική Τουρκία, ο Ιμάμογλου είχε μια αρκετά περιορισμένη πολιτική καριέρα ως δήμαρχος του δυτικού προαστίου του Μπεϊλίκντουζου, όπου είχε τη φήμη ενός ικανού αλλά λιγομίλητου διαχειριστή. Σπούδασε διοίκηση επιχειρήσεων προτού ασχοληθεί με την επιχείρηση αγοράς ακινήτων και εστιατορίων της οικογένειάς του, ενώ αυτοπροσδιορίζεται ως ευσεβής μουσουλμάνος που προσεύχεται τακτικά, αλλά και ως λάτρης του τοπικού ποδοσφαίρου, έχοντας μάλιστα αγωνιστεί σε ερασιτεχνικό επίπεδο – ακριβώς όπως και ο Τούρκος πρόεδρος.
Παρά τη σαρωτική νίκη του και την επιτυχή συσπείρωση των ψηφοφόρων της αντιπολίτευσης, ο Ιμάμογλου σίγουρα διαφέρει πολύ από τον τυπικό υποψήφιο του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, το οποίο στελεχώνεται κυρίως από κοσμικούς Τούρκους της αστικής τάξης. Δεν είναι τυχαίο πως η υποψηφιότητά του για τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης διαδέχθηκε αυτήν του Μουχαρέμ Ιντζέ για την προεδρία της χώρας, καθώς και οι δύο πολιτικοί είναι μετριοπαθείς, συντηρητικοί συγκριτικά με το κόμμα τους, αλλά κυρίως είναι θρησκευόμενοι μουσουλμάνοι. Και οι δύο αποτέλεσαν μια προσπάθεια του CHP να διευρύνει το εκλογικό του σώμα και να προσελκύσει ψηφοφόρους του AKP οι οποίοι ανησυχούν για την κατάσταση της οικονομίας, τη διαφθορά της κυβέρνησης και τον διαρκώς αυξανόμενο αυταρχισμό του Ερντογάν.
Η επιτυχία του Ιμάμογλου, συγκριτικά με τη μέτρια απόδοση του Ιντζέ στις προεδρικές εκλογές του 2018, οφείλεται σε μεγάλο βαθμό και στους αδέξιους χειρισμούς της κυβέρνησης στην εκτεταμένη προεκλογική περίοδο των πρόσφατων δημαρχιακών εκλογών.
Η ποντιακή καταγωγή του
Ενα σημαντικό κομμάτι των 15 εκατομμυρίων κατοίκων της Κωνσταντινούπολης έχει τις ρίζες σε άλλα μέρη της χώρας, επομένως η επίθεση του AKP στον υποψήφιο της αντιπολίτευσης λόγω της ποντιακής καταγωγής του αποξένωσε πολλούς ψηφοφόρους του κυβερνώντος κόμματος. Σε αυτό συνέβαλε και η νευρική ενέργεια τελευταίας στιγμής από την πλευρά της κυβέρνησης να επικαλεστεί τον Οτσαλάν για να επηρεάσει την κουρδική ψήφο. Μετά τις επανειλημμένες κατηγορίες του Ερντογάν για στήριξη της τρομοκρατίας από την πλευρά του Ιμάμογλου, η απόφασή του να χρησιμοποιήσει τις δηλώσεις ενός φυλακισμένου ηγέτη των Κούρδων αύξησε περαιτέρω τον σκεπτικισμό των αναποφάσιστων.
Αέρα στα πανιά της υποψηφιότητας Ιμάμογλου έφερε επίσης και η σπάνια απόφαση των κομμάτων της αντιπολίτευσης να συνεργαστούν και να στηρίξουν τον υποψήφιο δήμαρχο του
Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. Το νεοσύστατο Καλό Κόμμα της Μεράλ Ακσενέρ, όπως και το κουρδικό HDP, προτίμησαν να μην κατεβάσουν υποψήφιο για να δώσουν ώθηση στην υποψηφιότητα Ιμάμογλου,
ενώ ο ηγέτης του δεύτερου, Σελαχατίν Ντεμιρτάς, τον στήριξε ανοικτά από τα σίδερα της φυλακής. Από τη μία, αυτό είναι φυσική απόρροια της απόφασης του κυβερνώντος AKP να συνεργαστεί εδώ και ένα χρόνο με το εθνικιστικό MHP, μια κίνηση που άνοιξε τον δρόμο στις διακομματικές συνεργασίες. Από την άλλη, δεν είναι καθόλου σίγουρο αν η συνεργασία αυτή θα μπορούσε να επαναληφθεί στις επερχόμενες προεδρικές εκλογές και να ευνοήσει ξανά μια πιθανή υποψηφιότητα Ιμάμογλου – άλλωστε, στην αναμέτρηση του 2018, τόσο η Ακσενέρ, όσο και ο Ντεμιρτάς ήταν αντίπαλοι του Ιντζέ.
Παρότι ο ίδιος εξακολουθεί να το αρνείται, η φημολογία για την πιθανή υποψηφιότητα Ιμάμογλου στις επόμενες προεδρικές εκλογές της χώρας έχει ήδη εξαπλωθεί στην Τουρκία. Η τελετή ορκωμοσίας του την Πέμπτη έλαβε χώρα με παρόντες πολλούς ενθουσιώδεις υποστηρικτές του, μερικοί εκ των οποίων δήλωσαν στα διεθνή μέσα πως ήταν πρώην ψηφοφόροι του AKP.