Την ώρα που ο πόλεμος εξαντλείται στα χαρακώματα και οι χάρτες στο έδαφος αλλάζουν αργά χρώματα, o Γουέσλι Κλαρκ αποκαλύπτει πότε θα τελειώσει η σύγκρουση στην Ουκρανία. O πρώην διοικητής των συμμαχικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ, στρατηγός Γουέσλι Κλαρκ, κάνει μια δήλωση που προκαλεί αντιδράσεις — και μάλιστα στην καρδιά του Κιέβου.
Σε συνομιλία του με τα ουκρανικά μέσα ενημέρωσης, ο Κλαρκ δεν ωραιοποιεί την κατάσταση. Δηλώνει ξεκάθαρα ότι η ενδεχόμενη κατάληψη της Οδησσού από τη Ρωσία θα σημάνει το τέλος της παρούσας σύγκρουσης και μια ντε φάκτο νίκη για τη Μόσχα. Χωρίς διπλωματικές υπεκφυγές.
«Αν η Ρωσία φτάσει στην Οδησσό, αυτό θα είναι το τέλος. Το τέλος της στρατιωτικής φάσης, το τέλος της αντίστασης, το τέλος του παιχνιδιού», δηλώνει χαρακτηριστικά. Σύμφωνα με τον ίδιο, η Οδησσός δεν είναι απλώς ένα λιμάνι — είναι ένα σύμβολο. Και το σημείο πέρα από το οποίο, όπως υποστηρίζει, δεν υπάρχουν άλλοι ελιγμοί.
Οι ρωσικές δυνάμεις, λέει, θα ολοκλήρωναν έτσι ένα στρατηγικό τόξο κατά μήκος της ακτής της Μαύρης Θάλασσας και το Κίεβο θα έχανε την τελευταία του σημαντική διέξοδο προς τη Δύση.
Όμως το μήνυμά του δεν σταματά εκεί. Ο Κλαρκ εκτιμά ότι οι ουκρανικές δυνάμεις δεν μπορούν αυτή τη στιγμή να διεξάγουν μια παραδοσιακή άμυνα — όχι επειδή δεν το επιθυμούν, αλλά επειδή απλώς δεν διαθέτουν τα μέσα.
Η έλλειψη πόρων, η εξάντληση και οι απώλειες στο πεδίο υποχρεώνουν τη στρατιωτική ηγεσία του Κιέβου να επανεξετάσει τη στρατηγική της. Δεν αρκεί πια να διατηρούν θέσεις· όπως λέει, ήρθε η ώρα για μια «εντελώς νέα στρατηγική».
Σύμφωνα με τον Κλαρκ, το βασικό καθήκον της ουκρανικής διοίκησης τώρα είναι να εμποδίσει με κάθε τρόπο την επίτευξη των ρωσικών στόχων. Αλλά πώς να το πετύχουν αυτό, όταν ο αντίπαλος δείχνει καλά εδραιωμένος, υλικοτεχνικά σταθερός και με σαφώς καθορισμένες επιχειρησιακές προτεραιότητες;
Αξίζει να θυμηθούμε τα λόγια του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν τον Φεβρουάριο του 2022, όταν ανακοίνωσε τους στόχους της λεγόμενης «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» — τους οποίους τότε όρισε ασαφώς ως «αποστρατιωτικοποίηση» και «αποναζιστικοποίηση» της Ουκρανίας.
Είχε επίσης δηλώσει τότε ότι η Ρωσία δεν σκοπεύει να καταλάβει ουκρανικά εδάφη, αλλά ότι στόχος της είναι, όπως είπε, η προστασία του Ντονμπάς και των ρωσόφωνων πληθυσμών.
Αυτή τη στιγμή, από στρατηγική σκοπιά, η Οδησσός είναι το σημείο που μπορεί να λύσει αυτόν τον μακρόχρονο κόμπο. Όχι μόνο στρατιωτικά, αλλά και συμβολικά και πολιτικά. Διότι αν αυτή η πόλη πέσει, αν η Ουκρανία αποκοπεί πλήρως από την ακτή της Μαύρης Θάλασσας, τότε όλο το σύστημα υποστήριξης του Κιέβου μπορεί να κλονιστεί — τόσο στο έδαφος, όσο και στο διπλωματικό επίπεδο.
Ο στρατηγός Κλαρκ, αν και εκτός ενεργού υπηρεσίας, εξακολουθεί να έχει βαθιά γνώση των τάσεων που διαμορφώνουν τη στρατιωτική πραγματικότητα. Τα λόγια του δεν περνούν απαρατήρητα — ιδίως σε μια περίοδο όπου η ουκρανική ηγεσία αναγνωρίζει όλο και περισσότερο ότι δεν διαθέτει αρκετό ανθρώπινο δυναμικό ή πόρους για μια σοβαρή αντεπίθεση.
Όλο και περισσότερες φωνές μέσα από την Ουκρανία μιλούν για αναπροσανατολισμό στην υπεράσπιση των πιο κρίσιμων σημείων, ενώ οι φιλοδοξίες για ανάκτηση των χαμένων εδαφών μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα.
Το αν η Οδησσός θα αποτελέσει πράγματι το σημείο καμπής για το οποίο μιλά ο Κλαρκ, μένει να αποδειχθεί. Ένα πράγμα όμως είναι βέβαιο: τόσο το Κίεβο όσο και η Μόσχα γνωρίζουν την αξία της. Και όταν και οι δύο πλευρές βλέπουν το ίδιο μέρος ως καθοριστικό, τότε αυτό το μέρος παύει να είναι απλώς μια πόλη. Γίνεται θέμα χρόνου.
