Σε μια αιφνιδιαστική δήλωση κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου στον Λευκό Οίκο, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα «αναλάβουν» και θα «κατέχουν» τη Λωρίδα της Γάζας.
Ο Τραμπ περιέγραψε τη Γάζα ως «μια κατεστραμμένη περιοχή» που είναι «πολύ επικίνδυνη και ασταθής», εξηγώντας ότι οι ΗΠΑ θα αναλάβουν την απομάκρυνση των μη εκραγέντων βομβών και την κατεδάφιση των ερειπωμένων κτιρίων.
«Θα την κατέχουμε και θα είμαστε υπεύθυνοι για την εξουδετέρωση όλων των επικίνδυνων μη εκραγέντων βομβών και όπλων», δήλωσε. «Θα ισοπεδώσουμε την περιοχή και θα δημιουργήσουμε μια οικονομική ανάπτυξη που θα προσφέρει αμέτρητες θέσεις εργασίας και κατοικίες στους ανθρώπους της περιοχής.»
Ένα νέο μέλλον για τη Γάζα;
Ο Τραμπ πρότεινε επίσης τη μετεγκατάσταση των Παλαιστινίων σε μια «όμορφη περιοχή με σπίτια και ασφάλεια», όπου θα μπορούν «να ζήσουν ειρηνικά και αρμονικά». Οραματίστηκε μια μακροχρόνια αμερικανική παρουσία στη Γάζα, περιγράφοντάς την ως «τη Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής», έναν τουριστικό προορισμό ανοιχτό σε επισκέπτες από όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των Παλαιστινίων.
Αν και δεν επιβεβαίωσε ρητά την αποστολή αμερικανικών στρατευμάτων, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο στρατιωτικής παρουσίας των ΗΠΑ:
«Όσον αφορά τη Γάζα, θα κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο. Αν χρειαστεί, θα το κάνουμε.»
Η αντίδραση του Νετανιάχου
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός εξέφρασε την ικανοποίησή του για τις δηλώσεις του Τραμπ, χαρακτηρίζοντάς τον «τον μεγαλύτερο φίλο που είχε ποτέ το Ισραήλ στον Λευκό Οίκο».
Ο Νετανιάχου τόνισε ότι το Ισραήλ «πρέπει να ολοκληρώσει τη δουλειά στη Γάζα» και πως η χώρα του «θα τελειώσει τον πόλεμο μόνο αν τον κερδίσει». Πρόσθεσε μάλιστα ότι το σχέδιο του Τραμπ «θα μπορούσε να αλλάξει την ιστορία».
Διαδηλώσεις έξω από τον Λευκό Οίκο
Οι δηλώσεις του Τραμπ προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις, με διαδηλωτές να συγκεντρώνονται έξω από τον Λευκό Οίκο, φωνάζοντας συνθήματα όπως:
«Ο Ντόναλντ Τραμπ ανήκει στη φυλακή!»
«Η Παλαιστίνη δεν είναι προς πώληση!»
Οι διαδηλωτές καταδίκασαν το ενδεχόμενο αμερικανικής κατοχής της Γάζας και την αναγκαστική μετακίνηση των Παλαιστινίων, χαρακτηρίζοντάς το σοβαρή παραβίαση της παλαιστινιακής κυριαρχίας.
Σαουδική Αραβία: «Απορρίπτουμε κάθε σχέδιο εκδίωξης των Παλαιστινίων»
Οι αντιδράσεις από τη Μέση Ανατολή ήταν άμεσες. Η Σαουδική Αραβία εξέδωσε ανακοίνωση απορρίπτοντας κατηγορηματικά οποιαδήποτε απόπειρα εκδίωξης των Παλαιστινίων και διαμηνύοντας ότι δεν θα προχωρήσει σε διπλωματική αναγνώριση του Ισραήλ χωρίς τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους.
Η στάση αυτή συμβαδίζει με τη διαχρονική θέση του Ριάντ, σύμφωνα με την οποία η παλαιστινιακή κρατική υπόσταση αποτελεί προϋπόθεση για την εξομάλυνση των σχέσεων με το Ισραήλ. Οι δηλώσεις του Τραμπ αναμένεται να περιπλέξουν ακόμη περισσότερο τις διπλωματικές διεργασίες στην περιοχή, καθώς οι εντάσεις γύρω από τον πόλεμο στη Γάζα συνεχίζουν να αυξάνονται.
Ο Παλαιστίνιος Αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ: «Η Πατρίδα μας είναι η Πατρίδα μας»
Λίγο πριν τις δηλώσεις του Τραμπ για τη «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής», ο Παλαιστίνιος εκπρόσωπος στον ΟΗΕ, Ριάντ Μανσούρ, απέρριψε κάθε ιδέα μετακίνησης του παλαιστινιακού πληθυσμού.
«Η πατρίδα μας είναι η πατρίδα μας. Αν ένα μέρος της – η Λωρίδα της Γάζας – καταστραφεί, οι Παλαιστίνιοι έχουν επιλέξει να επιστρέψουν σε αυτή.»
Ενώ απέφυγε να κατονομάσει τον Τραμπ, η τοποθέτησή του αποτέλεσε σαφή απόρριψη της αμερικανικής πρότασης.
«Η χώρα και το σπίτι μας είναι η Λωρίδα της Γάζας· είναι μέρος της Παλαιστίνης.»
Πρόσθεσε μάλιστα: «Για εκείνους που θέλουν να μας στείλουν σε ένα ‘όμορφο μέρος’, ας επιστρέψουν οι ίδιοι στα παλιά τους σπίτια μέσα στο Ισραήλ. Εκεί υπάρχουν όμορφα μέρη, και θα χαρούν να επιστρέψουν.»
Πολιτική πρόταση ή προεκλογική ρητορική;
Οι δηλώσεις του Τραμπ έχουν προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων σε διεθνές επίπεδο, με πολιτικούς αναλυτές να αναρωτιούνται αν πρόκειται για μια πραγματική πολιτική πρόταση ή αν εντάσσεται στη ρητορική εντυπώσεων ενόψει των επερχόμενων εκλογών.
Σε μια περίοδο γεωπολιτικής αστάθειας, η προοπτική μιας αμερικανικής παρέμβασης στη Γάζα και η πιθανότητα μαζικής μετακίνησης πληθυσμών εγείρουν σοβαρά ερωτήματα για τις επιπτώσεις στη Μέση Ανατολή και τον υπόλοιπο κόσμο.
Η αντίδραση της Χαμάς
Αξιωματούχος της Χαμάς, ο Σαμί Αμπού Ζούχι, καταδίκασε σφοδρά την πρόταση του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, σύμφωνα με την οποία οι Παλαιστίνιοι στη Γάζα θα πρέπει να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, αποκαλώντας την «εκδίωξη από τη γη τους», σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Reuters.
Ο Αμπού Ζούχι τόνισε τις επικίνδυνες συνέπειες ενός τέτοιου σχεδίου, χαρακτηρίζοντας το «συνταγή για την παραγωγή χάους και έντασης στην περιοχή», και υποστήριξε ότι ο λαός της Γάζας δεν θα επιτρέψει να περάσει μια τέτοια πρόταση.
Η πρόταση του Τραμπ, η οποία δεν διευκρίνισε πώς θα μπορούσε να υλοποιηθεί μια διαδικασία επανεγκατάστασης, έρχεται σε ευθυγράμμιση με τις επιθυμίες της ακροδεξιάς του Ισραήλ και έρχεται σε αντίθεση με την προηγούμενη δέσμευση του πρώην προέδρου Τζο Μπάιντεν για την αποφυγή μαζικής εκδίωξης των Παλαιστινίων. Η κυβέρνηση Μπάιντεν είχε δηλώσει ότι υποστηρίζει τα δικαιώματα των Παλαιστινίων, ιδιαίτερα το δικαίωμα τους να παραμείνουν στη γη τους.
Αλμπανέζε: Η Αυστραλία «θα παραμείνει συνεπής» στη Γάζα
Ο Άντονι Αλμπανέζε ρωτήθηκε για τις δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ και αν η Αυστραλία θα ήταν διατεθειμένη να στείλει στρατιωτικό προσωπικό στη Γάζα. Ο Αυστραλός πρωθυπουργός επανέλαβε ότι η διπλωματική θέση της Αυστραλίας παραμένει αμετάβλητη.
«Όσον αφορά τη θέση μας, δεν έχουμε λάβει κανένα αίτημα σχετικά με την ανοικοδόμηση της Γάζας. Αυτό που έχουμε δηλώσει ξεκάθαρα, όμως, είναι ότι υποστηρίζουμε την εκεχειρία, την απελευθέρωση των ομήρων και την αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα. Είναι απαραίτητο να συμβεί αυτό, και η Αυστραλία είναι πρόθυμη να βοηθήσει στη μεταφορά της βοήθειας. Το έχουμε ήδη κάνει. Αυτή είναι μια σταθερή πολιτική των αυστραλιανών κυβερνήσεων, η οποία είναι να παρέχουν υποστήριξη».
Όταν ρωτήθηκε αν η κυβέρνηση θα πρέπει να καταδικάσει δημόσια τις δηλώσεις του Τραμπ, ο κ. Αλμπανέζε απάντησε ότι η στάση της κυβέρνησης θα παραμείνει συνεπής.
«Θα παραμείνουμε συνεπείς, όπως πάντα. Έχω επίσης δηλώσει ότι, ως πρωθυπουργός της Αυστραλίας, δεν πρόκειται να σχολιάζω καθημερινά δηλώσεις του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών. Η δουλειά μου είναι να υποστηρίζω τη θέση της Αυστραλίας».
