Η ένταση στα ανατολικά σύνορα του ΝΑΤΟ κλιμακώνεται, καθώς Ευρωπαίοι διπλωμάτες έστειλαν σαφές μήνυμα στη Μόσχα ότι οι εισβολές στον εναέριο χώρο της συμμαχίας δεν θα μείνουν αναπάντητες, φτάνοντας μέχρι και στην προοπτική κατάρριψης ρωσικών αεροσκαφών.
Σύμφωνα με το Bloomberg, η προειδοποίηση δόθηκε κατά τη διάρκεια μυστικής συνάντησης στη Μόσχα, όπου Βρετανοί, Γάλλοι και Γερμανοί εκπρόσωποι συζήτησαν για την πρόσφατη εισβολή τριών ρωσικών MiG-31 πάνω από την Εσθονία. Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εκτιμούν ότι η παραβίαση αυτή ήταν σκόπιμη στρατιωτική ενέργεια.
Οι Ρώσοι αξιωματούχοι αρνούνται κάθε παραβίαση, υποστηρίζοντας ότι οι στρατιωτικές πτήσεις τους ακολουθούν διεθνείς κανόνες και ότι τα drones που εισέβαλαν στην Πολωνία ήταν αποτέλεσμα λάθους. Παράλληλα, η σειρά παραβιάσεων μέσα στον Σεπτέμβριο έχει δοκιμάσει την αποφασιστικότητα του ΝΑΤΟ, καθώς ο πρόεδρος Πούτιν εντείνει τις επιθέσεις κατά των υποδομών της Ουκρανίας.
Το Ηνωμένο Βασίλειο, όπως δήλωσε κυβερνητικός εκπρόσωπος, είναι έτοιμο να υπερασπιστεί τον εναέριο χώρο του. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ προέτρεψε την Ουκρανία να ανακτήσει τα εδάφη που κατέλαβε η Ρωσία με τη στήριξη της ΕΕ. Ευρωπαίοι αξιωματούχοι τόνισαν ότι οι εισβολές πρέπει να σταματήσουν, με τον Γερμανό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς να συντονίζεται με Παρίσι, Λονδίνο και Βαρσοβία, ενώ ο Μακρόν απέφυγε να δώσει λεπτομέρειες για ενδεχόμενες αντιδράσεις του ΝΑΤΟ.
Σημαντικό στοιχείο αποτελεί η επικλήση του άρθρου 4 του ΝΑΤΟ, που χρησιμοποιείται σπάνια – μόλις εννέα φορές από το 1949 – και δύο φορές μέσα στον μήνα, μετά τις εισβολές στην Πολωνία και την Εσθονία. Η Δανία διερευνά επίσης τον ρόλο της Ρωσίας σε επιθέσεις με drones.
Ο πρόεδρος της Λιθουανίας, Γκιτάνας Ναουσέντα, υπογράμμισε την ανάγκη άμεσης αντίδρασης και αλληλεγγύης, ενώ Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εμφανίζονται διχασμένοι, φοβούμενοι κλιμάκωση με τη Μόσχα. Οι Ρώσοι προειδοποιούν ότι η κατάρριψη αεροσκάφους σημαίνει πόλεμο, με τον πρέσβη Αλεξέι Μεσκόφ να προειδοποιεί σε γαλλικό ραδιόφωνο.
Στα πρακτικά μέτωπα, η Ρουμανία θέσπισε νέους κανόνες εμπλοκής για την κατάρριψη αεροσκαφών μετά την παραβίαση εναέριου χώρου από drone στις 13 Σεπτεμβρίου. Η κατάρριψη drones με συμβατικά όπλα θεωρείται δαπανηρή και αναποτελεσματική, με τις ρουμανικές αρχές να προκρίνουν αντι-drone συστήματα, κυβερνοασφάλεια και μη θανατηφόρα μέσα ως βασικά εργαλεία άμυνας.
Η σύγχρονη στρατιωτική πραγματικότητα στην ανατολική Ευρώπη καταδεικνύει την ανάγκη για ισχυρή ετοιμότητα και συντονισμό των κρατών του ΝΑΤΟ απέναντι σε υβριδικές απειλές, ενώ η πολιτική ακροβασία με τη Ρωσία παραμένει λεπτή και επικίνδυνη.
