Το παζάρι, τα ”αγκάθια” και οι παράγοντες που θα ”ξεκλειδώσουν” τη συμφωνία
Ο Υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, βρίσκεται στην Αίγυπτο όπου θα γίνει δεκτός από τον Πρόεδρο της Αιγύπτου, Abdel Fattah el-Sisi. Αμέσως μετά, θα συναντηθεί με τον Υπουργό Εξωτερικών της Αιγύπτου, Sameh Shoukri, με τον οποίον θα συνομιλήσουν για ζητήματα διμερούς και περιφερειακού ενδιαφέροντος με έμφαση στην οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, τις εξελίξεις στη Λιβύη και την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Το στοίχημα δεν είναι εύκολο, ωστόσο οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η αιγυπτιακή πλευρά συζητά ως πρώτο βήμα την πιθανότητα μερικής οριοθέτησης. Δεν αναμένεται σήμερα να πέσουν υπογραφές αλλά να γίνει ένα ουσιαστικό βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση.
Υπάρχει, πλέον, συναντίληψη ομάδας χωρών που παίρνουν αποστάσεις από την Άγκυρα σε μια σειρά θεμάτων που αφορούν τόσο την ανησυχία για την κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο, όσο και το ενδιαφέρον για την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια.
Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας ουσιαστικά προανήγγειλε εμμέσως πλην σαφώς πως επιδίωξη της ελληνικής διπλωματίας υπό τις παρούσες συνθήκες είναι η μερική οριοθέτηση.
«Υπάρχουν προσδοκίες για να καταλήξουμε σε συμφωνία για ΑΟΖ και με την Αίγυπτο» τόνισε ο κ. Δένδιας, ωστόσο ξεκαθάρισε ότι «δεν πρέπει να είμαστε υπεραισιόδοξοι». Ο κ. Δένδιας άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο τμηματικής συμφωνίας με την Αίγυπτο, τονίζοντας ότι «όταν δεν μπορείς να λύσεις το σύνολο είναι ωφέλιμο να λύσεις ένα μέρος είναι κάτι που μπορείς να συζητήσεις. Σημασία έχει να κανείς μια αρχή».
Τυχόν συμφωνία με το Κάιρο, τόνισε ο κ. Δένδιας, θα προκαλούσε τεράστιο πρόβλημα και λογικής ύπαρξης στο τουρκολιβυκή σύμφωνο, γιατί ήδη έχει πρόβλημα νομικής ύπαρξης, αποκαλύπτοντας ότι γι’ αυτό η Τουρκία πλειοδοτεί προς την Αίγυπτο «σας δίνουμε 30 με 40% παραπάνω απ’ ό,τι οι Έλληνες».
Πώς η Ελλάδα θα πείσει την Αίγυπτο
Στο ιδεατό σενάριο, μια οριοθέτηση με την Αίγυπτο που δίνει πλήρη επήρεια στο σύμπλεγμα του Καστελόριζου, θα είχε ως αποτέλεσμα η Τουρκία να μη διαθέτει θαλάσσια σύνορα με την Αίγυπτο, ωστόσο παρά τις κακές σχέσεις Ερντογάν – Σίσι η πρόθεση του Καΐρου είναι σαφής: δεν επιθυμείς να εμπλακεί στις ελληνοτουρκικές διαφορές, καθώς δεν έχει κανένα συμφέρον, μιας και όπως είπαμε η δική της θαλάσσια περιοχή δεν αμφισβητείται.
Πώς λοιπόν η Αθήνα θα… δελεάσει το Κάιρο; Όπως επισημαίνουν έμπειροι διπλωμάτες, η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να αναλύσει στην κυβέρνηση Σίσι την προκλητική νεοοθωμανική συμπεριφορά του Ερντογάν, που θέλει να γίνει η ανατολική Μεσόγειος τουρκική λίμνη και παράλληλα να επηρεάζει καθοριστικά τον αραβικό κόσμο. Θυμίζουμε άλλωστε πως οι σχέσεις και οι επαφές του Ερντογάν με τη «Μουσουλμανική αδελφότητα» της Αιγύπτου είναι άριστες και δρουν εναντίον της κυβέρνησης Σίσι.
Οι διακηρύξεις της Άγκυρας για γεωτρήσεις ακόμα και ανοιχτά της Λιβύης, η παρουσία σχεδόν του μισού τουρκικού στόλου στην περιοχή που «σπάει» προκλητικά το εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ αγνοώντας την ευρωπαϊκή επιχείρηση «IRINI, η ενίσχυση του Σάρατζ με οπλισμό και σχεδόν 10.000 τζιχαντιστές και Τούρκους μισθοφόρους, αλλά και η πρόθεση του καθεστώτος Ερντογάν να εγκαταστήςει στρατιωτικές βάσεις (γίνεται συζήτηση για τη ναυτική βάση της Μισράτα και την αεροπορική βάση της Αλ Οουατίγια) στη «γειτονιά» της Αιγύπτου φαίνεται πως έχει προκαλέσει εκνευρισμό στην κυβέρνηση Σίσι και ξυπνά μνήμες οθωμανικής κυριαρχίας στον αραβικό κόσμο γενικότερα.
Υπενθυμίζεται ότι τον περασμένο Νοέμβριο το Κάιρο είχε επισημάνει για το τουρκολιβυκό σύμφωνο ότι είναι παράνομο, ενώ στο ζήτημα της Λιβύης, η κυβέρνηση Σίσι τάσσεται υπέρ της του στρατάρχη Χαφτάρ, που στηρίζει και η Ελλάδα.
Ποιο θα είναι το αποτέλεσμα;
Η…
εξίσωση της οριοθέτησης ΑΟΖ με την Αίγυπτο είναι εξαιρετικά πολύπλοκη
και δύσκολη. Είναι δεδομένο πως θα γίνει παζάρι αλλά, η Αθήνα δίνει μάχη
με το χρόνο και δεν θέλει να εμπλακεί στα γρανάζια των τεχνικών
διαπραγματεύσεων. Πρέπει να προλάβει να δημιουργήσει ένα τέτοιο
διεθνοδικαιϊκό δεδομένο, το οποίο θα απομονώσει και θα απογυμνώσει την
τουρκική επιχειρηματολογία.
Διεθνολόγοι επισημαίνουν ότι είναι πιθανό να υπάρξει μια πολιτική συμφωνία στο ανώτατο δυνατό επίπεδο, με την Ελλάδα και την Αίγυπτο να προχωρούν στην οριοθέτηση με συγκεκριμένους όρους που να ικανοποιούν τη θέση της Ελλάδας ότι τα νησιά έχουν επήρεια, δικαιούνται υφαλοκρηπίδας και θαλασσίων ζωνών και παράλληλα θα καθησυχάζει και θα ικανοποιεί τις ανησυχίες της Αιγύπτου, η οποία θα δει το τουρκικό-λιβυκό σύμφωνο να μην έχει καμία νομική ισχύ και τον Ερντογάν να απομακρύνεται από τη γειτονιά της και τον αραβικό κόσμο.
Εάν υπογραφεί η συμφωνία με την Αίγυπτο θα μπορεί να υπάρξει συμφωνία και με την Κύπρο λένε οι αναλυτές, όποτε και θα κλείσει όλη η περιοχή των ελληνικών συμφερόντων στην Ανατολική Μεσόγειο.
