Τι είναι κόκκινο απ’ έξω, μωβ από μέσα κι εξασφαλίζει πρόσβαση σε 195 προορισμούς σε όλο τον κόσμο χωρίς βίζα;
Είναι το διαβατήριο της Σιγκαπούρης και μόλις ανακηρύχθηκε το πιο ισχυρό ταξιδιωτικό έγγραφο στον κόσμο, σε μια τριμηνιαία κατάταξη των διαβατηρίων με τη μεγαλύτερη διεθνή επιρροή.
Τα τελευταία 19 χρόνια, ο δείκτης Henley Passport Index, ο οποίος δημιουργήθηκε από την εταιρεία συμβούλων παγκόσμιας υπηκοότητας και κατοικίας Henley & Partners με έδρα το Λονδίνο, παρακολουθεί τις παγκόσμιες πολιτικές ελευθερίες σε 227 χώρες και επικράτειες σε όλο τον κόσμο, χρησιμοποιώντας αποκλειστικά στοιχεία από τη Διεθνή Ένωση Αεροπορικών Μεταφορών (IATA).
Τα επόμενα διαβατήρια που πλησιάζουν το παγκόσμιο πλεονέκτημα της Σιγκαπούρης είναι εκείνα της Ιαπωνίας, της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Ισπανίας, οι οποίες κατέχουν από κοινού τη 2η θέση και οι πολίτες των οποίων μπορούν να ταξιδεύουν χωρίς βίζα σε 192 προορισμούς.
Στη συνέχεια, στην 3η θέση της κατάταξης, έρχονται η Νότια Κορέα, η Σουηδία, η Φινλανδία, η Αυστρία, η Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο και οι Κάτω Χώρες, οι οποίες έχουν το προνόμιο να ταξιδεύουν απρόσκοπτα σε 191 προορισμούς.
Το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο το 2014 κατείχε την πρώτη θέση από κοινού με τις Ηνωμένες Πολιτείες, βρίσκεται πλέον στην 4η θέση (190 προορισμοί), μαζί με τη Νέα Ζηλανδία, τη Νορβηγία, το Βέλγιο, τη Δανία και την Ελβετία.
Η Αυστραλία και η Πορτογαλία μοιράζονται την 5η θέση (189 προορισμοί), ενώ οι ΗΠΑ υποχώρησαν στην 8η θέση, με πρόσβαση χωρίς βίζα σε 186 προορισμούς.
Το αυξανόμενο χάσμα
Ενώ ο μαγικός αριθμός 195 της Σιγκαπούρης αποτελεί ρεκόρ τόσο για τη Σιγκαπούρη όσο και για την παγκόσμια κατάταξη, στο άλλο άκρο της κλίμακας σημειώνονται επίσης νέα χαμηλά επίπεδα. Το Αφγανιστάν κατατάσσεται εδώ και καιρό ως το πιο αδύναμο διαβατήριο στον κόσμο, αλλά τώρα οι πολίτες του μπορούν να ταξιδέψουν μόνο σε 26 χώρες χωρίς βίζα – η χαμηλότερη βαθμολογία που έχει καταγραφεί στην ιστορία του δείκτη εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες.
Ο Christian Kaelin, πρόεδρος της Henley & Partners, ανέφερε σε δήλωσή του: “Ο παγκόσμιος μέσος αριθμός προορισμών στους οποίους οι ταξιδιώτες έχουν πρόσβαση χωρίς βίζα έχει σχεδόν διπλασιαστεί από 58 το 2006 σε 111 το 2024. Ωστόσο, το παγκόσμιο χάσμα μεταξύ εκείνων που βρίσκονται στην κορυφή και τη βάση του δείκτη κινητικότητας είναι πλέον μεγαλύτερο από ποτέ”.
Σχεδόν πέντε δισεκατομμύρια άνθρωποι θα ταξιδέψουν αεροπορικώς φέτος, με 39 εκατομμύρια πτήσεις, σύμφωνα με εκτιμήσεις της ΙΑΤΑ. Ωστόσο, το πραγματικό κόστος των αεροπορικών ταξιδιών έχει μειωθεί κατά περισσότερο από το ένα τρίτο σε αυτό το διάστημα, λέει ο γενικός διευθυντής της ΙΑΤΑ, κ. Willie Walsh, με το κέρδος των αεροπορικών εταιρειών ανά επιβάτη να ανέρχεται σήμερα κατά μέσο όρο σε μόλις πάνω από $6 ανά επιβάτη, “ίσα που φτάνει για έναν απλό εσπρέσο σε ένα τυπικό καφέ ξενοδοχείου”, είπε.
Η περίπτωση της Αφρικής
Ο πλουσιότερος άνθρωπος της Αφρικής, ο γεννημένος στη Νιγηρία Aliko Dangote, παραπονέθηκε στο πρόσφατο Φόρουμ Διευθυντών της Αφρικής στο Κιγκάλι ότι χρειάζεται 35 βίζες για να ταξιδέψει στην ήπειρο – πολύ περισσότερες από έναν Ευρωπαίο επισκέπτη.
Αποκλειστική νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε την Τρίτη στην έκθεση της Henley & Partner συγκρίνει τα ποσοστά απόρριψης των θεωρήσεων Σένγκεν για τους Αφρικανούς αιτούντες με εκείνα από άλλες περιοχές. Τα ευρήματα, από τον Mehari Taddele Maru, επίκουρο καθηγητή στη Σχολή Διακρατικής Διακυβέρνησης του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου και του Πανεπιστημίου Johns Hopkins στην Ιταλία, ήταν ότι περίπου το 30% των αφρικανικών αιτούντων βίζα Σένγκεν απορρίπτεται, σε σύγκριση με περίπου το 10% παγκοσμίως. Ο κ. Maru δήλωσε: “Το ευρωπαϊκό σύστημα θεωρήσεων καταδεικνύει σαφώς μια προκαθορισμένη προκατάληψη σε βάρος των αφρικανών αιτούντων, οι οποίοι αντιμετωπίζουν ένα τριπλό πρόβλημα: χαμηλότερη ισχύ διαβατηρίων, υψηλότερα ποσοστά απόρριψης θεωρήσεων και, κατά συνέπεια, περιορισμένη κινητικότητα στην οικονομία”.
Πολλαπλοί δείκτες
Ο κατάλογος της Henley & Partners είναι ένας από τους διάφορους δείκτες που έχουν δημιουργηθεί από οικονομικές εταιρείες για την κατάταξη των παγκόσμιων διαβατηρίων ανάλογα με την πρόσβαση που παρέχουν στους πολίτες τους.
Ο δείκτης διαβατηρίων της Arton Capital λαμβάνει υπόψη τα διαβατήρια 193 χωρών μελών των Ηνωμένων Εθνών και έξι επικρατειών – της Ταϊβάν, του Μακάο, του Χονγκ Κονγκ, του Κοσσυφοπεδίου, των Παλαιστινιακών Εδαφών και του Βατικανού. Εξαιρούνται τα προσαρτημένα σε άλλες χώρες εδάφη.
Ενημερώνεται επίσης σε πραγματικό χρόνο καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, αλλά τα δεδομένα του συλλέγονται με στενή παρακολούθηση των πόρταλ των επιμέρους κυβερνήσεων. Πρόκειται για ένα εργαλείο “για ανθρώπους που ταξιδεύουν, για να παρέχει ακριβείς, εύκολα προσβάσιμες πληροφορίες για τις ταξιδιωτικές τους ανάγκες”, δήλωσε στο CNN το 2022 ο ιδρυτής της Arton Capital, Armand Arton.
Το Global Passport Power Rank 2024 της Arton τοποθετεί τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα στην πρώτη θέση, με βαθμολογία 179 χωρίς βίζα/visa-on-arrival.
Όσον αφορά τη δεύτερη θέση, αυτή κατέχει η Ισπανία (με βαθμολογία 178), ενώ η Γαλλία, η Γερμανία, η Ιταλία, η Ολλανδία, το Λουξεμβούργο, η Αυστρία και η Ελβετία έχουν από 177 βαθμούς και βρίσκονται από κοινού στο Νο 3.
Τα πιο ισχυρά διαβατήρια για το 2024
- Σιγκαπούρη (195 προορισμοί)
- Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Ιαπωνία, Ισπανία (192)
- Αυστρία, Φινλανδία, Ιρλανδία, Λουξεμβούργο, Κάτω Χώρες, Νότια Κορέα, Σουηδία (191)
- Βέλγιο, Δανία, Νέα Ζηλανδία, Νορβηγία, Ελβετία, Ηνωμένο Βασίλειο (190)
- Αυστραλία, Πορτογαλία (189)
- Ελλάδα, Πολωνία (188)
- Καναδάς, Τσεχία, Ουγγαρία, Μάλτα (187)
- Ηνωμένες Πολιτείες (186)
- Εσθονία, Λιθουανία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (185)
- Ισλανδία, Λετονία, Σλοβακία, Σλοβενία (184)
