Στοιχειωμένοι από τη μεταναστευτική κρίση του 2015 που τροφοδοτήθηκε από τον πόλεμο στη Συρία, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θέλουν απεγνωσμένα να αποφύγουν μια άλλη μεγάλης κλίμακας εισροή προσφύγων και μεταναστών από το Αφγανιστάν.
Εκτός από εκείνους που βοήθησαν τις δυτικές δυνάμεις στον πόλεμο δύο δεκαετιών της χώρας, το μήνυμα προς τους Αφγανούς που σκέφτονται να διαφύγουν στην Ευρώπη είναι: Εάν πρέπει να φύγετε, πηγαίνετε στις γειτονικές χώρες, αλλά μην έρχεστε εδώ.
«Πρέπει να είναι ο στόχος μας να διατηρήσουμε την πλειοψηφία των ανθρώπων στην περιοχή», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ο Aυστριακός υπουργός Εσωτερικών Καρλ Νέχαμερ, επαναλαμβάνοντας αυτό που λένε πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες.
Αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης δήλωσαν σε συνάντηση υπουργών Εσωτερικών την περασμένη εβδομάδα, ότι το πιο σημαντικό μάθημα από το 2015 ήταν να μην αφήσουν τους Αφγανούς στη μοίρα τους και πως, χωρίς επείγουσα ανθρωπιστική βοήθεια, θα αρχίσουν να κινούνται, σύμφωνα με ένα εμπιστευτικό Γερμανικό διπλωματικό υπόμνημα που έλαβε το Associated Press.
Η Αυστρία, μεταξύ των σκληροπυρηνικών της ΕΕ για τη μετανάστευση, πρότεινε τη δημιουργία «κέντρων απέλασης» σε γειτονικές χώρες του Αφγανιστάν, έτσι ώστε οι χώρες της ΕΕ να μπορούν να απελάσουν Αφγανούς που τους αρνήθηκε άσυλο – ακόμη και αν δεν μπορούν να σταλούν πίσω στην πατρίδα τους.
Οι απελπιστικές σκηνές ανθρώπων που προσκολλώνται σε αεροσκάφη που απογειώνονται από το αεροδρόμιο της Καμπούλ έχουν οξύνει την ανησυχία της Ευρώπης για μια πιθανή προσφυγική κρίση.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους στο ΝΑΤΟ προσπαθούν να απομακρύνουν χιλιάδες Αφγανούς που φοβούνται ότι θα τιμωρηθούν από τους Ταλιμπάν επειδή συνεργάστηκαν με δυτικές δυνάμεις.
Ακόμη και η Γερμανία, η οποία από το 2015 έχει δεχθεί περισσότερους Σύρους από οποιοδήποτε άλλο δυτικό έθνος, στέλνει σήμερα ένα διαφορετικό μήνυμα.
«Συνεργασίες με τρίτες χώρες»
Αρκετοί Γερμανοί πολιτικοί, μεταξύ των οποίων ο Αρμίν Λασκέτ, υποψήφιος του κεντροδεξιού μπλοκ της Ένωσης για να διαδεχθεί την Άνγκελα Μέρκελ ως καγκελάριος, προειδοποίησε ότι «δεν πρέπει να επαναληφθεί» η μεταναστευτική κρίση του 2015.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν τόνισε ότι «η Ευρώπη από μόνη της δεν μπορεί να επωμιστεί τις συνέπειες» της κατάστασης στο Αφγανιστάν και «πρέπει να προβλέψει και να προστατευθεί από σημαντικές παράτυπες μεταναστευτικές ροές».
Η Βρετανία, η οποία αποχώρησε από την ΕΕ το 2020, δήλωσε ότι θα υποδεχθεί 5.000 Αφγανούς πρόσφυγες φέτος και ότι θα επανεγκαταστήσει 20.000 Αφγανούς τα επόμενα χρόνια.
«Πύλη για παράτυπες ροές»
Η Ελλάδα, της οποίας τα νησιά απέναντι από τις τουρκικές ακτές ήταν το ευρωπαϊκό σημείο εισόδου εκατοντάδων χιλιάδων Σύρων, Ιρακινών, Αφγανών και άλλων πριν από έξι χρόνια, κατέστησε σαφές ότι δεν θέλει να ξαναζήσει αυτήν την κρίση, αναφέρει το Al Jazeera.
Ο υπουργός Μετανάστευσης Νότης Μηταράκης δήλωσε ότι η Ελλάδα δεν θα δεχτεί να είναι η «πύλη για τις παράτυπες ροές στην ΕΕ» και θεωρεί ότι η Τουρκία είναι ένα ασφαλές μέρος για τους Αφγανούς.
Μια τέτοια κουβέντα κάνει τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έξαλλο, δεδομένου ότι η χώρα του φιλοξενεί ήδη 3,6 εκατομμύρια Σύριους και εκατοντάδες χιλιάδες Αφγανούς, τους οποίους έχει χρησιμοποιήσει για να πιέσει την ΕΕ.
«Η Τουρκία δεν έχει καθήκον, ευθύνη ή υποχρέωση να είναι η αποθήκη προσφύγων της Ευρώπης», προειδοποίησε ο Ερντογάν σε ομιλία του την Πέμπτη.
Ο Τούρκος πρόεδρος μίλησε για τη μετανάστευση από το Αφγανιστάν σε ένα σπάνιο τηλεφώνημα με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη την Παρασκευή και συζήτησε επίσης το θέμα με το Ιράν.