Ονομαζόταν Θεόδωρος και αποβιβάστηκε σε ακτή της Φλώριδας στις 14 Απριλίου 1528. Ήταν μέλος ισπανικής εξερευνητικής αποστολής.
Συγκεκριμένα, στις 17 Ιουνίου 1527 από το λιμάνι Σανλούρακ της Ανδαλουσίας απέπλευσε ένας στολίσκος από πέντε πλοία, με κυβερνήτη τον σκληροτράχηλο Δον Πανδίλο ντε Ναρβάεθ και προορισμό τiς δυτικές ακτές του Μεξικού και της Φλώριδας, που τότε ήταν αποικίες του ισπανικού στέμματος.
Ανάμεσα στα μέλη του πληρώματος ήταν και κάποιος Έλληνας, ονόματι Θεόδωρος, όπως αναφέρει στο ημερολόγιο που κρατούσε ο ταμίας της αποστολής Αλβάρ Νούνιεθ Καμπέθα ντε Βάκα. Ο συμπατριώτης μας θα πρέπει να ήταν κάποιος μισθοφόρους που διψούσε για εύκολο χρήμα, συνηθισμένο φαινόμενο εκείνη την εποχή.
O στολίσκος του Ναρβάεθ, μετά από πολλές περιπέτειες, προσορμίστηκε στις ακτές της δυτικής Φλώριδας, κοντά στη σημερινή πόλη Τάμπα, στις 14 Απριλίου 1528. Εκεί τους υποδέχτηκαν κάποιοι Ινδιάνοι που τους έδειξαν μικρά κομματάκια χρυσού.
Όταν οι κονκισταδόρες τους ρώτησαν πού τα βρήκαν, ο Ινδιάνοι έδειξαν τα βουνά στα ενδότερα της περιοχής, όπου κατοικούσαν οι Απαλάτσι, μια φυλή Ινδιάνων. Η ευκαιρία που τους παρουσιαζόταν ήταν μοναδική. Αμέσως ξεκίνησαν για τη χρυσοφόρο περιοχή, αλλά κατά τη διαδρομή πολλοί από αυτούς αφανίστηκαν από τις αρρώστιες, ενώ οι εναπομείναντες βρέθηκαν σε αφιλόξενα εδάφη και έχασαν τον προσανατολισμό τους..
Από το αδιέξοδο τους έβγαλε ο Έλληνας (Griego), όπως τον αποκαλούσαν. Ο Θεόδωρος θα πρέπει να είχε γνώσεις ναυπηγικής, αφού κατόρθωσε να κατασκευάσει βάρκες, με τις οποίες οι χρυσοθήρες κατόρθωσαν να διαφύγουν μέσω των παραποτάμων του Μισισιπή και στις 28 Οκτωβρίου 1528 να φτάσουν σ΄ένα όρμο, κοντά στη σημερινή πόλη της Πενσακόλα, αρκετά μακριά από την αρχική τους βάση.
Οι Ινδιάνοι της περιοχής προσφέρθηκαν να τους προμηθεύσουν νερό και ο Θεόδωρος τους ακολούθησε.
Έκτοτε αγνοούνται τα ίχνη του, παρά τις προσπάθειες των συντρόφων του να τον βρουν. Υπέθεσαν ότι ο Θεόδωρος τους «πούλησε», για να καρπωθεί μόνο αυτός το χρυσάφι. Η αποστολή του δον Πανδίλο ντε Ναρβάεθ επέστρεψε στην Ισπανία το 1537, δέκα χρόνια αφότου είχε αναχωρήσει από το λιμάνι Σανλούκαρ της Ανδαλουσίας. Τρία χρόνια αργότερα, ο γραμματέας του ισπανού κατακτητή Ερνάντο Ντε Σότο, Γονθάλο Βαλντεζ, βρέθηκε στην περιοχή που είχε εξαφανισθεί ο Θεόδωρος και πληροφορήθηκε από Ινδιάνους ότι είχε δολοφονηθεί για άγνωστο λόγο από ομοεθνείς τους.
Η ελληνική κοινότητα της Φλώριδας θεωρεί τον Θεόδωρο τον πρώτο Έλληνα που πάτησε το πόδι του στην Αμερική. Ανήγειρε, μάλιστα, άγαλμά του στην παραλία της πόλης Κλιαργουότερ της Φλώριδα, τα αποκαλυπτήρια του οποίου έγιναν στις 8 Ιανουαρίου 2005.
Υπάρχουν διάφορες ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες για Έλληνες ναυτικούς και καπετάνιους; που έφτασαν στην Αμερική με Ισπανικά καράβια, αλλά η πρώτη επιβεβαιωμένη μαζική μετανάστευση Ελλήνων στην Αμερική φαίνεται πως έγινε το 1763, όταν η Florida πέρασε από την Ισπανική κατοχή στην Αγγλική.
Την εποχή εκείνη, ένας Σκωτσέζος γιατρός, που είχε παντρευτεί Ελληνίδα κόρη εμπόρου του Λονδίνου, αποφάσισε να ιδρύσει αποικία, χρησιμοποιώντας Έλληνες μετανάστες.
Πράγματι, συνεργαζόμενος με Ιταλούς και Μινορκανούς, κατόρθωσε να προσελκύσει περίπου 400 Έλληνες – κυρίως από την Μάνη – και να ιδρύσει αποικία, που την ονόμασε Νέα Σμύρνη (η καταγωγή της γυναίκας του ήταν από τη Σμύρνη της Μικράς Ασίας), περίπου 75 μίλια νότια του St.Augustine.
Οι μετανάστες έφτασαν τελικά στη Φλώριδα το 1768, αλλά οι αντίξοες συνθήκες που βρήκαν εκεί οδήγησαν τους μισούς απ’ αυτούς στο θάνατο μέσα σε δύο χρόνια και τους υπόλοιπους στη μετακίνησή τους στο St.Augustine το 1777. Κατά τα μέσα του 18ου αιώνα τα ίχνη των πρώτων αυτών Ελλήνων μεταναστών χάθηκαν.
Ο πρώτος Έλληνας επιστήμονας που έφτασε στην Αμερική ήταν ο John Paradise, τον οποίο έπεισαν να μεταναστεύσει ο Benjamin Franklin και ο Thomas Jefferson. O Paradise παντρεύτηκε, το 1787, μια γυναίκα της οικογένειας Ludwell, από τις πιο ονομαστές στη Virginia εκείνη την εποχή.
Ο Ευστράτιος Ντελαρώφ, Έλληνας από την Πελοπόννησο, ήταν επικεφαλής των Ρωσικών εμπορικών δραστηριοτήτων στην Αλάσκα από το 1783 ώς το 1791 και θεωρείται ως ο πρώτος de facto κυβερνήτης της Αλάσκας.
Tα αισθήματα φιλελληνισμού των Αμερικανών, κατά τη διάρκεια της απελευθερωτικής επανάστασης του 1821 – 1828, εκδηλώθηκαν και με τη μεταφορά στην Αμερική πολλών ορφανών Ελληνοπαίδων.
Tα περισσότερα απ’ αυτά τα παιδιά παρέμειναν και εργάστηκαν στη χώρα που τα υιοθέτησε. Μερικά απ’ αυτά κατόρθωσαν να διαπρέψουν, όπως ο John Zachos, διακεκριμένος εκπαιδευτικός, ο Evangelos Sophocles, καθηγητής Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο του Harvard, ο Lucas Miltiades Miller, ο πρώτος Ελληνοαμερικανός μέλος του Κογκρέσσου (1891-1893) και αργότερα ο Michael Anagnos, που τέθηκε επικεφαλής του Perkins Institution για τυφλούς, στη Βοστώνη.
Λίγο αργότερα, γύρω στα 1850, μια άλλη ομάδα Ελλήνων εμφανίστηκε στην Αμερική. Αποτελείτο από μικρό αριθμό Ελλήνων εμπόρων, που εγκατέστησαν επιχειρήσεις εισαγωγών-εξαγωγών σε μεγάλα λιμάνια, όπως στις πόλεις New York, San Fransisco, Boston, Savannah, Galveston, New Orleans.
Την ίδια εποχή, μερικές εκατοντάδες (σημαντικός αριθμός για την εποχή) Ελλήνων ναυτικών εγκατέλειπαν τα καράβια με τα οποία έφταναν στην Αμερική και έπιασαν δουλειά στα καράβια της περιοχής των Μεγάλων Λιμνών ή στα ατμόπλοια του Μισσισσιπή.
Μερικοί από αυτούς έγιναν αλιείς στρειδιών στις Πολιτείες γύρω από τον Κόλπο του Μεξικού.
Η περίοδος της μαζικής μετανάστευσης των Ελλήνων προς την Αμερική αρχίζει το 1890 και συνεχίζεται μέχρι και το 1920…».
ΑΓΓΕΛΟΣ ΠΑΝ. ΣΑΚΚΕΤΟΣ
