Μετά το Βιετνάμ, αυτό θα πρέπει να αποτελέσει για τον Τραμπ μια αρκετά ισχυρή ένδειξη ότι οι χώρες της ASEAN δεν ενδιαφέρονται να ακολουθήσουν το παράδειγμα της Ουάσινγκτον στην αποσύνδεση από την Κίνα.
Στην πραγματικότητα, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο.
Και αυτό είναι απολύτως λογικό. Το εμπόριο ASEAN-Κίνας βρίσκεται σε πορεία να φτάσει σχεδόν το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια φέτος (ανήλθε σε 234,17 δισεκατομμύρια δολάρια μόνο το πρώτο τρίμηνο — αύξηση 7,1% σε ετήσια βάση: πηγή), ποσό που είναι σχεδόν το διπλάσιο από τον όγκο του εμπορίου ASEAN-ΗΠΑ (476,8 δισεκατομμύρια δολάρια το 2024: πηγή).
Στην πραγματικότητα, το εμπόριο ASEAN-Κίνας έχει αυξηθεί τόσο πολύ που πλέον συγκρίνεται με το εμπόριο ΗΠΑ-ΕΕ, το οποίο επίσης πλησιάζει το 1 τρισεκατομμύριο δολάρια ετησίως (πηγή). Από φέτος, ενδέχεται ακόμη και να εξελιχθεί στη σημαντικότερη εμπορική σχέση στον κόσμο.
Γιατί λοιπόν οι χώρες της ASEAN να αποδεχθούν οποιαδήποτε «συμφωνία» που θα απαιτούσε να θυσιάσουν τις συναλλαγές τους με την Κίνα, μόνο και μόνο για να διατηρήσουν τους οικονομικούς δεσμούς τους με τις ΗΠΑ; Ιδίως όταν:
- Οι ΗΠΑ αναπτύσσονται με πολύ βραδύτερους ρυθμούς από την Κίνα, χωρίς καμία προοπτική να δούμε ρυθμούς αύξησης του εμπορίου ASEAN της τάξης του 7%+ ετησίως.
- Η Ουάσινγκτον γίνεται ολοένα και πιο προστατευτική, δηλώνοντας ανοιχτά τον στόχο της να περιορίσει τις εισαγωγές.
Ουσιαστικά, οι ΗΠΑ ζητούν από τα κράτη της ASEAN να εγκαταλείψουν τη μεγαλύτερη και ταχύτερα αναπτυσσόμενη εμπορική τους σχέση, για χάρη μιας μικρότερης και βραδύτερα αναπτυσσόμενης — η οποία, επιπλέον, δεν έχει καμία πρόθεση να αυξήσει τις αγορές της από αυτά στο μέλλον.
Κανένας λογικός οικονομικός παράγοντας δεν θα δεχόταν μια τέτοια συμφωνία.
Στην πραγματικότητα, αν διαβάσει κανείς τι λένε οι οικονομολόγοι και οι θεσμοί της ASEAN — για παράδειγμα το Γραφείο Μακροοικονομικών Ερευνών ASEAN+3 της Σιγκαπούρης (AMRO) (πηγή) — γίνεται σαφές ότι η τρέχουσα στρατηγική τους είναι να ενισχύσουν την οικονομική τους ανθεκτικότητα. Με αυτό, εννοούν ρητά τη μείωση της εξάρτησής τους από τις ΗΠΑ και την εμβάθυνση της ενδοπεριφερειακής συνεργασίας.
Και πάλι — κάτι απολύτως λογικό. Από τη σκοπιά της ASEAN, η μεγαλύτερη απειλή για την ευημερία τους προέρχεται ακριβώς από τις πολιτικές που χαρακτηρίζονται από δασμούς τύπου Τραμπ και από πιέσεις για αποσύνδεση από την Κίνα. Η φυσική, αμυντική αντίδραση σε αυτό είναι η μείωση της έκθεσης στις ΗΠΑ, ώστε τέτοιου είδους απειλές να χάνουν τη δύναμή τους.
Η ιδέα ότι εξαναγκαστικές εμπορικές τακτικές θα έφερναν τις χώρες της ASEAN πιο κοντά στην Ουάσινγκτον, αντί να τις απομακρύνουν, προδίδει μια θεμελιώδη παρερμηνεία από την κυβέρνηση Τραμπ — μια σοβαρή παρανόηση τόσο των οικονομικών κινήτρων όσο και της ίδιας της ανθρώπινης φύσης.
