Η Αυστραλία χρειάζεται διαφάνεια και διπλωματική επανεκκίνηση στον Ινδο-Ειρηνικό
«Η ασφάλεια δεν είναι μόνο θέμα άμυνας, αλλά και διπλωματίας, σχέσεων, και αξιοπιστίας»
Dr John Blaxland
Ανησυχία χωρίς απαντήσεις
Το ενδεχόμενο ρωσικής στρατιωτικής παρουσίας στην Ινδονησία μπορεί να διαψεύδεται επισήμως, όμως το ζήτημα δεν είναι αν το αίτημα υποβλήθηκε, αλλά πώς η Αυστραλία ανταποκρίνεται στις νέες γεωπολιτικές δυναμικές. Η αναφορά ότι η Μόσχα ενδέχεται να επιδίωξε να σταθμεύσει αεροσκάφη στο Biak Numfor – λιγότερο από δύο ώρες πτήσης από το Ντάργουιν – προκάλεσε εύλογες ανησυχίες.
Η απάντηση της κυβέρνησης Albanese δεν ήταν καθησυχαστική. Ο Πρωθυπουργός επέλεξε να απορρίψει τη συζήτηση με ειρωνικές αναφορές σε θεωρίες συνωμοσίας περί «σεληνιακών αποστολών». Αντιθέτως, ο αρχηγός της αντιπολίτευσης, Peter Dutton, ζήτησε επίσημη ενημέρωση και κατηγόρησε την κυβέρνηση για «απόκρυψη και αντιφατική στάση». Όπως δήλωσε: «Όταν πρόκειται για την εθνική ασφάλεια, η διαφάνεια είναι υποχρέωση, όχι επιλογή».
Η πρόκληση της διπλωματικής σιωπής
Οι Ρώσοι και Ινδονήσιοι αξιωματούχοι διέψευσαν οποιαδήποτε στρατιωτική συμφωνία. Όμως η άρνηση της κυβέρνησης να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει την ύπαρξη επίσημου αιτήματος δημιούργησε επικοινωνιακό κενό – ιδιαίτερα σε μια προεκλογική περίοδο όπου οι γεωπολιτικές εξελίξεις συχνά χρησιμοποιούνται για εσωτερική πολιτική αντιπαράθεση.
Η Ρωσία, διά στόματος του πρέσβη Σεργκέι Τολτσένοφ, επέλεξε να κατηγορήσει την Αυστραλία για «υπερβολική ευαισθησία» και «προεκλογική αντιρωσική ρητορική». Μια δήλωση που, ανεξαρτήτως πρόθεσης, λειτουργεί σαν δοκιμή των αντιδράσεων της Καμπέρας.
Πολυδιάστατη απάντηση – όχι μόνο στρατιωτική
Στο παρασκήνιο, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η Αυστραλία κινδυνεύει να «υποσκελιστεί» από δυνάμεις όπως η Κίνα και η Ρωσία, που επενδύουν όχι μόνο σε στρατιωτικά μέσα, αλλά και σε διπλωματία, οικονομία, υποδομές και πολιτιστική επιρροή. Ο καθηγητής Rory Medcalf τονίζει ότι «η ισχύς δεν είναι πλέον μόνο στρατός. Είναι η δυνατότητα να χτίζεις σχέσεις και να επηρεάζεις αφηγήσεις».
Ο Δρ John Blaxland, από το ANU, σημειώνει: «Η ασφάλεια δεν είναι κάτι που επιβάλλεται, αλλά που οικοδομείται. Δεν μπορούμε να υπαγορεύουμε τι θα κάνει η Ινδονησία – πρέπει να συνεργαζόμαστε, με ευαισθησία και συνέπεια».
Η διπλωματία του κενού: η Αυστραλία πρέπει να ηγηθεί
Η Συνθήκη Λομπόκ του 2006, οι κοινές ασκήσεις και οι αμυντικές συμφωνίες με την Ινδονησία είναι πολύτιμες, αλλά δεν επαρκούν από μόνες τους. Η περιφερειακή παρουσία της Αυστραλίας πρέπει να ενισχυθεί σε όλα τα επίπεδα: πολιτιστικά, αναπτυξιακά, εμπορικά και επικοινωνιακά.
Η στρατηγική απάντηση στις προκλήσεις του Ινδο-Ειρηνικού δεν μπορεί να περιορίζεται σε αποσπασματικά σχόλια ή σιωπές. Η Καμπέρα οφείλει να προσεγγίσει την περιοχή με ένα συνεκτικό σχέδιο, όπου η διαφάνεια προς τους πολίτες και η αξιοπιστία προς τους συμμάχους είναι εξίσου σημαντικές με την ισχύ των ενόπλων δυνάμεων.
Η ευθύνη της ηγεσίας
Η κυβέρνηση δεν καλείται να αποκαλύψει απόρρητες διαπραγματεύσεις. Καλείται όμως να στείλει ένα σαφές μήνυμα: ότι η Αυστραλία είναι παρούσα, ενήμερη, προληπτική και ειλικρινής. Σε περιόδους γεωπολιτικής αβεβαιότητας, η υπευθυνότητα δεν είναι πολυτέλεια – είναι στρατηγική αναγκαιότητα.
Όχι για να ικανοποιηθεί η αντιπολίτευση. Αλλά για να αισθάνονται οι πολίτες σιγουριά και οι γείτονες εμπιστοσύνη.
