Οι σεισμοί στην ευρύτερη περιοχή της Σαντορίνης φαίνεται να μην έχουν τέλος, αφήνοντας την επιστημονική κοινότητα βαθιά ανήσυχη για τον συνεχιζόμενο κύκλο σεισμικής δραστηριότητας. Σαντορίνη: Ο απόλυτος εφιάλτης της ηφαιστειακής έκρηξης;
Πράγματι, οι επιστήμονες συζητούν ανοιχτά την πιθανότητα ενός σεισμού που να ξεπερνά τα 6 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ, ακόμη και το σενάριο της ενεργοποίησης του ηφαιστείου. Εντωμεταξύ, οι δονήσεις συνεχίζονται, με τους σεισμογράφους να καταγράφουν σεισμούς έως και 5 βαθμούς της κλίμακας Ρίχτερ κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Άκης Τσελέντης: Η Ενεργοποίηση του Ηφαιστείου Είναι Εφικτή – Ποιο είναι το Χειρότερο Σενάριο;
«Στις πρώτες μέρες, όταν πιστευόταν ότι οι σεισμοί δεν συνδέονταν 100% με την ηφαιστειακή δραστηριότητα (αναφέρομαι στον Κολόμπο), εξήγησα ότι υπάρχει μια αμφίδρομη σχέση μεταξύ των ρηγμάτων και της ανερχόμενης μάγμας. Απαντώντας στο ερώτημα αν θα μπορούσαμε να βιώσουμε έναν σεισμό 6R, είπα ναι», δήλωσε ο καθηγητής σεισμολογίας Άκης Τσελέντης σε μια πρόσφατη ανάρτηση.
Πρόσθεσε, «Το χειρότερο σενάριο θα ήταν η ενεργοποίηση του μεγάλου ρήγματος στην κατεύθυνση της Αμοργού ND BA – ένα γεγονός που, σύμφωνα με τους υπολογισμούς μου και τις παρατηρούμενες σεισμικές τάσεις (Coulomb stress για τους ειδικούς), φαίνεται αμελητέο. Ωστόσο, το σενάριο της ενεργοποίησής του είναι εφικτό και, σε αυτή την περίπτωση, θα προκαλούσε έναν σημαντικά μεγάλο σεισμό. Και τα δύο σενάρια θα προκαλούσαν τσουνάμι».
Κώστας Συνόλακης: Μια Ηφαιστειακή Έκρηξη Είναι Πιθανή, Αλλά Όχι Μια Μεγάλη
Ο καθηγητής Φυσικών Καταστροφών Κώστας Συνόλακης, μιλώντας στον ANT1, αναφέρθηκε σε δείκτες που υποδεικνύουν ότι μια ηφαιστειακή έκρηξη στην περιοχή είναι πιθανή.
«Υπάρχουν κάποιες μετρήσεις από τον Κολόμπο που δείχνουν ότι κάποια αέρια από τον βυθό της θάλασσας μπορεί να έχουν αλλάξει, και υπάρχουν ενδείξεις για μια συστοιχία σεισμών που εστιάζονται γύρω από μια συγκεκριμένη περιοχή, την Άνυδρο (…).»
Συνέχισε, «Από το καλοκαίρι, υπάρχει παραμόρφωση στο έδαφος γύρω από τον Καλαντέρα. Στον Κολόμπο, αέρια αναδύονται επίσης από τον βυθό της θάλασσας. Αυτά, σε συνδυασμό με τις σεισμικές δονήσεις και την κίνηση των ηφαιστειακών ρευστών προς την επιφάνεια, κάνουν μια ηφαιστειακή έκρηξη πιθανή – αν και όχι μεγάλης κλίμακας».
Κώστας Παπαζάχος: Το Χειρότερο Σενάριο
Μιλώντας στο Action 24, ο καθηγητής σεισμολογίας Κώστας Παπαζάχος, Πρόεδρος του Ινστιτούτου Μελέτης και Παρακολούθησης του Ηφαιστείου της Σαντορίνης (ΙΜΒΙΣ), τόνισε, «Δεν κατευθυνόμαστε προς μια εκρηκτική απελευθέρωση με τους σεισμούς της Σαντορίνης».
Σημείωσε, «Θα μπορούσε να υπάρξει ένα χειρότερο σενάριο πέρα από τα 6R».
Ο Παπαζάχος εξήγησε, «Ακόμα και αν το κύριο τμήμα του ρήγματος σπάσει, η Σαντορίνη, η Ίος, η Ανάφη και η Αμοργός θα υποστούν μόνο περιορισμένες επιπτώσεις σε όλα τα μοντέλα. Δεν είμαστε όλοι σίγουροι ότι το ανώτερο όριο είναι τα 6R, καθώς η ζώνη έχει επεκταθεί σημαντικά. Προς το παρόν, ένα χειρότερο σενάριο μπορεί να είναι πιθανό», αν και εκτίμησε ότι ακόμα και ένας σεισμός 6,5R θα ήταν διαχειρίσιμος.
Πρόσθεσε, «Υποθέτοντας ένα χειρότερο σενάριο ενός σεισμού 6,5, έχουμε τρέξει τα μοντέλα, υπολογίσει τα νούμερα και παρατηρήσει τις κινήσεις των γειτονικών νησιών. Μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι, γενικά, οι κινήσεις του εδάφους είναι περιορισμένες. Κατάλληλα κατασκευασμένα, αντισεισμικά κτίρια θα αντιμετώπιζαν την κατάσταση χωρίς πρόβλημα. Επιπλέον, οι έλεγχοι μέχρι σήμερα έχουν δείξει ότι τα κτίρια έχουν αποδώσει πολύ καλά».
«Φυσικά, ένας ισχυρός σεισμός θα είχε συνέπειες. Σας υπενθυμίζω τον 7,0 στη Σάμο, τον 6,3 στα Τύρναβο το 2021 και τον 6,0 στον Αρκαλοχώρι, και γνωρίζουμε ότι σημαντικές ζημιές συνέβησαν κοντά στη ζώνη του ρήγματος. Εδώ, το ρήγμα βρίσκεται στην Άνυδρο, 25 χιλιόμετρα μακριά – απόσταση που βοηθά στη μετριασμό των επιπτώσεων».
Γεράσιμος Παπαδόπουλος: Γιατί Δεν Θέλουμε έναν Σεισμό 6R
«Βάσει των τρέχοντων επίσημων δηλώσεων των επιτροπών σεισμικού και ηφαιστειακού κινδύνου, δεν αναφέρεται ανώτερο όριο πέρα από τα 6R. Ένας πολύ μεγαλύτερος σεισμός δεν θα ήταν ωφέλιμος· ενώ μπορεί να ανακουφίσει την πίεση, θα μπορούσε επίσης να είναι επιζήμιος», είπε ο σεισμολόγος Γεράσιμος Παπαδόπουλος.
«Δεν μπορώ να αποδεχτώ τη λογική ότι ένας σεισμός 6R θα προκαλούσε απελευθέρωση. Τότε προκύπτουν άλλα ζητήματα. Ένας σεισμός 6R μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω ενεργοποίηση ρηγμάτων, και αυτό λαμβάνεται υπόψη».
Μανώλης Σκορδίλης: Το Πιο Πιθανό Σενάριο είναι να Μην Συμβεί Σεισμός 6R
«Για μένα, είναι πιο πιθανό ότι ένας σεισμός 6R δεν θα συμβεί», εκτίμησε ο σεισμολόγος Μανώλης Σκορδίλης. Σημείωσε, «Αν προσθέσουμε την ενέργεια των δονήσεων στην περιοχή, ισοδυναμεί με έναν σεισμό 6,1R».
Βασίλης Καραστάθης: Οι Σεισμικές Συστάδες Διατηρούνται με το Χρόνο
«Συνήθως, οι συστάδες σεισμών διατηρούνται για μεγάλα χρονικά διαστήματα», εξήγησε ο Βασίλης Καραστάθης, Διευθυντής του Ελληνικού Ινστιτούτου Γεωδυναμικής στην Αθήνα. «Δεν έχουμε αποκλείσει την πιθανότητα ενός μεγαλύτερου σεισμού. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι η σεισμική δραστηριότητα παραμένει περιορισμένη σε αυτό το ρήγμα».
Ατέλειωτοι Σεισμοί
Η σεισμική δραστηριότητα συνεχίζεται αδιάκοπα στην περιοχή της Σαντορίνης και στα γύρω νησιά, ενισχύοντας το άγχος μεταξύ των κατοίκων και των ειδικών. Μεταξύ 10:29 και 11:20, καταγράφηκαν οκτώ σεισμοί άνω των 4R.
Συγκεκριμένα, στις 10:29 το πρωί της Τετάρτης, καταγράφηκε ένας σεισμός 4,9R νοτιοδυτικά της Αρκεσινής στην Αμοργό, με επίκεντρο 27 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά και βάθος 16 χιλιομέτρων, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Γεωδυναμικής.
Η σεισμική δραστηριότητα συνεχίστηκε καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας στην θαλάσσια περιοχή των Κυκλάδων, με την ισχυρότερη δόνηση – ένας σεισμός 5R – να καταγράφεται στις 3:14, περίπου 24 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της κοινότητας Αρκεσινής στην Αμοργό. Δεκάδες σεισμοί καταγράφηκαν κατά τη διάρκεια της νύχτας, και είκοσι λεπτά μετά το γεγονός των 5R, καταγράφηκε ένας ακόμη σεισμός 4R με το ίδιο επίκεντρο.
