Με την ανταρσία του Γεβγκένι Πριγκόζιν και της μισθοφορικής παραστρατιωτικής οργάνωσης του της Wagner με την «πορεία για τη δικαιοσύνη», όπως την αποκάλεσε φτάνοντας 200 χλμ. από τη Μόσχα με σκοπό να ανατρέψει τη στρατιωτική ιεραρχία της Ρωσίας, αλλά και την αντίδραση του Βλαντιμίρ Πούτιν στέκεται άρθρο του CNN.
Όπως σημειώνει ο αρθρογράφος, Κρίστιαν Έντουαρντς, δύο ημέρες αφότου ο αρχηγός της Wagner«ακύρωσε» την ανταρσία του, ο Βλαντιμίρ Πούτιν δεν είπε τίποτα δημόσια. Έχοντας αντιμετωπίσει τη μεγαλύτερη πρόκληση στην εξουσία του εδώ και 23 χρόνια, και αφού σχεδόν είδε τη χώρα του να εισέρχεται σε εμφύλιο πόλεμο, πολλοί προσδοκούσαν πως ο Ρώσος πρόεδρος θα απαντούσε δυναμικά και με οργή.
Όμως, όπως σημειώνει ο αρθρογράφος η «σιωπή» έσπασε πρώτα από τον αντίπαλό του, με τον Γιεβγκένι Πριγκόζιν μέσω ενός μηνύματος 11 λεπτών στο Telegram, να ισχυρίζεται πως ουσιαστικά ξεκίνησε κάτι σαν διαμαρτυρία, παρά ένα πραξικόπημα, επιχειρώντας να «φέρει στη δικαιοσύνη» στην ανώτατη στρατιωτική ηγεσία της Ρωσίας εξαιτίας «των λαθών που έκαναν κατά τη διάρκεια της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης», όπως αποκαλεί η Ρωσία τον πόλεμο στην Ουκρανία.
«Αξιοπρόσεκτα ήπιος» ο Πούτιν
Όταν όμως όπως αναφέρει ο Έντουαρντς απευθύνθηκε στον ρωσικό λαό το βράδυ της Δευτέρας ήταν «αξιοπρόσεκτα ήπιος». Την τελευταία φορά που είχε τοποθετηθεί δημόσια, το Σάββατο, είχε πει στους πολίτες πως η ανταρσία του Πριγκόζιν ήταν «πισώπλατη μαχαιριά κατά της χώρας και του λαού μας» και υποσχέθηκε να φέρει τους υπεύθυνους ενώπιον της Δικαιοσύνης για να λογοδοτήσουν.
Όμως τη Δευτέρα αντέδρασε με έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο, ευχαριστώντας τους στασιαστές που έκαναν τη «σωστή επιλογή» σταματώντας την προέλασή τους και τους προσέφερε συμβόλαια για να ενταχθούν στις δυνάμεις του ρωσικού στρατού. Επίσης, ισχυρίστηκε πως η «ένοπλη εξέγερση θα καταπνιγόταν ούτως ή άλλως», χωρίς να προσδιορίζει τον τρόπο που αυτό θα γινόταν. Για έναν ηγέτη που φημίζεται για «μεγάλες ιστορικές» τοποθετήσεις του που διαρκούν ή ξεπερνούν τη μία ώρα, το να κρατήσει η ομιλία του μόνο μερικά λεπτά αφήνει περισσότερα ερωτήματα παρά απαντήσεις.
Τα ερωτήματα που χρήζουν απάντησης
Γιατί όμως επετράπη στον Πριγκόζιν να φύγει στη Λευκορωσία; Γιατί δεν τιμωρούνται οι στασιαστές; Πώς επιχειρεί ο Πούτιν να επαναβεβαιώσει την εξουσία του;
Στις 36 ώρες που επικράτησε το χάος, ο Πριγκόζιν διένυσε περισσότερα από 1.200 χιλιόμετρα από τα σύνορα της Ουκρανίας και με κατεύθυνση προς τη Μόσχα, κατέλαβε ένα περιφερειακό στρατιωτικό αρχηγείο, μια μεγάλη πόλη, ενώ ισχυρίστηκε πως κατέρριψε ένα στρατιωτικό ελικόπτερο.
Πολλοί ήταν αυτοί που περίμεναν «άμεση» και «σκληρή» απάντηση από τον Πούτιν, που στο διάγγελμά του το Σάββατο χαρακτήρισε «προδοσία» της χώρας την ανταρσία της Wagner.
«Ο Πούτιν εκτιμά πάνω από όλα την πίστη», δήλωσε στο CNN ο Ντμίτρι Αλπέροβιτς, μέλος του Συμβουλίου Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ. «Μπορείς να κλέψεις, να σκοτώσεις, να είσαι εγκληματίας. Αλλά το μοναδικό πράγμα που δεν μπορείς να είσαι είναι άπιστος ως προς αυτόν», είπε χαρακτηριστικά.
Αν κινηθεί πολύ γρήγορα, ελοχεύει ο κίνδυνος εκδήλωσης μιας νέας εξέγερσης
Ο Πούτιν τη δεδομένη χρονική στιγμή προσπαθεί να εξισορροπήσει την κατάσταση. Το ένστικτό του μπορεί να του λέει να απαντήσει άμεσα, να αποδείξει πως η ανταρσία δεν θα γίνει ανεκτή και να προβάλει μια εικόνα ισχύος. Αλλά αν κινηθεί πολύ γρήγορα, ελοχεύει ο κίνδυνος εκδήλωσης μιας νέας εξέγερσης ή και να δώσει μια εντύπωση πως βρίσκεται σε πανικό.
«Αν κινηθείς υπερβολικά άμεσα, μπορεί να δείξεις στις ελίτ πως φοβάσαι», προσέθεσε ο Σαμίεβ. Το παράδοξο μάλιστα όπως σημειώνει ο αρθρογράφος είναι πως αν ακολουθούσε τον δρόμο του ισχυρού και της επίδειξης δύναμης, αυτό τότε ίσως φανέρωνε αδυναμία.
Ο Πριγκόζιν πρέπει να γίνει παράδειγμα, σύμφωνα με τον Σαμίεβ, αλλά μία πολύ προσεκτική ερώτηση αφορά το timing που θα συμβεί αυτό. Ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι σε φάση αβεβαιότητας: η αντεπίθεση του Κιέβου μπορεί να μην έχει ξεκινήσει εντυπωσιακά, αλλά η ενότητα και το ηθικό των ρωσικών δυνάμεων είναι υπό αμφισβήτηση μετά τα γεγονότα του Σαββατοκύριακου.
Εάν το Κρεμλίνο άμεσα «ξέκανε» τον Πριγκόζιν και οι ρωσικές δυνάμεις κατέρρεαν στην Ουκρανία, η κριτική του αφεντικού της Wagner θα αποδεικνυόταν σωστή. «Θα φαινόταν πως ο Πριγκόζιν ήταν στην πραγματικότητα σωστός, είχε δίκιο για τον στρατό, για το πόσο απροετοίμαστοι και ανεκπαίδευτοι είναι οι στρατηγοί και τώρα τον σκότωσαν. Θα φαινόταν άσχημα για το Κρεμλίνο», συμπλήρωσε ο Σαμίεβ.
Η σύγκριση με την αντίδραση του Ερντογάν στο πραξικόπημα
Σε αυτό το σημείο ο αρθρογράφος κάνει μία σύγκριση της ανταρσίας της Wagner με την απόπειρα πραξικοπήματος σε βάρος του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Τότε η αντίδραση του Τούρκου προέδρου ήταν γρήγορη και χωρίς συμβιβασμούς. Χιλιάδες φυλακίστηκαν μέσα σε λίγες ημέρες, ενώ ανακοίνωσε δημόσια πως σκεφτόταν την επανενεργοποίηση της θανατικής ποινής. Ακόμα και έναν χρόνο μετά, η οργή του ήταν προφανής. «Θα αποκεφαλίσουμε τους προδότες», έλεγε χαρακτηριστικά.Σε όλη τη διάρκεια της κρίσης ο Ερντογάν έστελνε διαρκώς μηνύματα. Έδωσε το παρών στις κηδείες όσων σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια του αποτυχημένου πραξικοπήματος, ενώ κινητοποίησε τους υποστηρικτές του, οργανώνοντας μαζικές διαδηλώσεις υπέρ της κυβέρνησης σε μεγάλες πόλεις.
Κάτι παρόμοιο δεν συνέβη ποτέ στη Ρωσία, προσθέτει ο Έντουαρντς και υπογραμμίζει πως Οι μόνες εκδηλώσεις υποστήριξης που υπήρξαν ήταν για τον Πριγκόζιν, που ενώ έφευγε από το Ροστόφ το βράδυ του Σαββάτου, οι άνθρωποι σχημάτιζαν ουρές για να τον αποθεώσουν, λες και ήταν οπαδοί που περίμεναν έξω από το γήπεδο για να δουν φευγαλέα τον αγαπημένο τους
